Mensen zijn bij lange na niet perfect. We vergeten dingen, worden boos, en hebben allemaal zo onze foutjes. Hoe groot maakt dat de kans dat wij een emotionele band kunnen opbouwen met een robot, die letterlijk op elke manier 'perfect' is?Niet zo groot, volgens wetenschappers aan de University of Lincoln, die onlangs hun onderzoek daarnaar presenteerden tijdens de International Conference on Intelligent Robots and Systems (IROS) in Hamburg. Uit het onderzoek blijkt dat mensen meer geneigd zijn om robots als hun vrienden te kunnen beschouwen, als de robots net zo gebrekkig en imperfect als mensen zelf zijn.
Advertentie
"We hebben gekeken naar 'het karakter' van robots, en naar hoe we dat karakter moeten aanpassen om deze meer aanvaardbaar voor mensen te maken," vertelt John Murray mij over de telefoon. Murray is hoofd van de School of Computer Science-afdeling van de University of Lincoln."Mensen vergeten namen, dingen en afspraken. Wij hebben gekeken of een robot met soortgelijke karaktertrekken aantrekkelijker zou zijn voor mensen, en de eerste resultaten van het onderzoek geven de suggestie dat dit zo is," zegt hij.Voor het experiment werden deelnemers gevraagd om een 'gesprek' te houden met twee robots: de Emotional Robot With Intelligent Network (ERWIN), die vijf verschillende gezichtsuitdrukkingen kan doen, en Keepon, een gele robot die ontworpen is voor kinderen. Tijdens de eerste helft van het experiment waren beide robots nog vrij van gebreken, maar in de tweede helft deed ERWIN een aantal herinnerings-opdrachten fout, en had Keepon moodswings."Mensen leken zich meer warm te maken voor de vergeetachtige, en minder zelfverzekerde robot, dan de superzelfverzekerde," zegt Murray, die in eerste instantie nogal verbaasd was over de resultaten van het onderzoek. "Wij dachten eerst eigenlijk dat mensen van robots houden die alles goed onthouden, maar in dit geval kozen mensen toch voor de robot die dingen fout deed."
Marc, een 3D geprinte robot uit hetzelfde laboratorium, geeft mensen een vriendelijke hand. Marc wordt nog gebruikt voor verder onderzoek. Afbeelding: University of Lincoln
Volgens Murray valt er een parallel te trekken tussen de onderzoeksresultaten en de zogenaamde 'Uncanny Valley', die beargumenteert dat robots steeds enger worden naarmate ze meer op mensen gaan lijken en 'perfecter' worden. Murray legt daarbij uit dat dit onderzoek zich vooral richt op de 'innerlijke Uncanny Valley', waarbij mensen zich minder aangetrokken voelen tot een robot die alles tot in de puntjes herinnert en een perfect karakter heeft.Murray hoopt dat de resultaten van hem en zijn team ook bij toekomstige robotontwerpers terechtkomen, aangezien de ontwikkeling van zorgrobots en 'emotionele begeleider-robots als Pepper en Jibo momenteel in volle gang zijn."Als je met een robot in je thuisomgeving communiceert, wil je een bepaalde connectie met hem kunnen hebben, zodat je beter kunt communiceren met die robot. Wij willen die verbetering van communicatie gaan faciliteren," zegt Murray. "We hopen dat deze onderzoeksresultaten ervoor zorgen dat robots in de toekomst op een iets andere manier gebouwd worden, zodat ze op sociaal vlak sneller geaccepteerd worden."Voor hun volgende onderzoek willen de onderzoekers een soortgelijk experiment uitvoeren, maar dan op de lange termijn. Daarbij hopen ze dieper in te kunnen gaan op de communicatie met robots op het gebied van cognitieve vooroordelen, emoties en expressies."Een groot gedeelte van onze (menselijke) communicatie gaat via gezichtsuidrukkingen. Door die uitdrukkingen in robots in te bouwen kunnen we de communicatie tussen mensen en robots verbeteren," legt Murray uit. "Zodat we niet eerst nog de taal van de robot te hoeven leren, en het een meer natuurlijke interactie voor ons wordt."