Bomen gaan vroeger bloeien door lichtvervuiling

We weten al dat lichtvervuiling de melkweg onzichtbaar heeft gemaakt voor een derde van de wereldbevolking. Nu hebben onderzoekers gevonden dat lichtvervuiling er mogelijk ook voor zorgt dat in het Verenigd Koninkrijk de lente eerder aanbreekt.

In een studie die dinsdag werd gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings of the Royal Society B beschrijven onderzoekers hoe de nachtelijke lichtvervuiling zorgt voor het vervroegd openbarsten van plantknoppen – waar vervolgens een nieuw blad uit ontstaat. Dit is gezien bij vier typen Britse bomen: de es, de eikenboom, de esdoorn en de beukenboom. De onderzoekers baseerden hun bevindingen op data verzameld door burgerwetenschappers en satellietbeelden met informatie over de mate van lichtvervuiling in het Verenigd Koninkrijk.

"De laatste 13 jaar hebben een paar burgerwetenschappers de tijden genoteerd dat deze vier veelvoorkomende bomen in bloei gingen," vertelde Richard Ffrench-Constant, coauteur van het artikel en entomoloog aan de Universiteit van Exeter. "We vonden dat het openbarsten van de plantknoppen correleerde met de hoeveelheid kunstmatig licht in een gebied."

Ffrench-Constant zei dat een uitgebreid verlicht gebied vaak warmer is – een eigenschap dat het openbarsten van plantknoppen stimuleert. Omdat de lente in bepaalde gebieden wel bijna een week eerder begon, kon de warmte niet de enige oorzaak zijn. De hoeveelheid lichtvervuiling moest er wel iets mee te maken hebben.

Het vervroegd openbarsten van plantknoppen kan uiteindelijk tot een kettingreactie leiden, zei Ffrench-Constant. Wanneer een slecht getimed natuurlijk fenomeen andere processen in werking kan zetten, brengt het zo een heel ecosysteem uit balans. Motten proberen bijvoorbeeld het leggen van hun eitjes zo te timen dat hun babyrupsen de meest verse en sappige bladeren kunnen eten voor een optimale groei. De effecten van lichtvervuiling kunnen de timing van dit natuurlijke proces verstoren.

"Wanneer niet alle eitjes van de mot op dezelfde stimuli reageren dan betekent dit dat de rupsen het moment dat de jonge boombladeren kunnen mislopen. Ze zullen het moeten stellen met een hoop slecht smakende bladeren, vervuld van tannine. Dat doet de rupsen geen goed," zei Ffrench-Constant.

"Vogels timen ook het moment dat ze eitjes leggen, om te zorgen dat hun jongen genoeg rupsen te eten krijgen. Minder rupsen betekent dus minder fluitende vogeltjes – dus het effect kan zo door heel het ecosysteem merkbaar worden," vertelde hij.

Uiteindelijk willen de onderzoekers hun bevindingingen gebruiken om het vroegtijdig aanbreken van de lente in het Verenigd Koninkrijk terug te draaien. Ffrench-Constant legde uit dat het begrip van plantfysiologie belangrijk is, samen nieuwe inzichten in LED-lampen die speciaal licht uitstralen zonder effect op plantenknoppen .

"Het zou geweldig zijn om een specifieke frequentie van licht te ontwikkelen dat het toelaat om 's nachts rond te rijden maar geen plantenknoppen doet openbarsten," zei Ffrench-Constant