Leven in een digitale spookstad

Hyves is dood en begraven. Het Nederlandse internet is daarmee een monument armer. Een plek waar scholieren hun liefdesverdriet met elkaar konden delen en elkaar in konden lichten over hun verzameling en vingerhoedjes. Of waar men Hyves ook voor gebruikte. Als je zelf ooit een hyves-account hebt gehad, zul je vast aan die beroerde beschrijving van het netwerk merken dat ik nooit op Hyves heb gezeten. Van het nieuws dat de Nederlandse voorloper van Facebook begin deze maand werd opgedoekt (en werd heringesteld als gaming-netwerk) werd ik dus niet droevig.

Het deed me wel meteen denken aan dat andere oude sociale netwerk, CU2, waar ik zo'n tien jaar geleden op de middelbare school mijn virtuele gezicht zo stoer mogelijk probeerde te portretteren. Ik had er jarenlang geen moment meer aan gedacht, maar nu, door de herinnering die de ondergang van Hyves opriep merkte ik dat mijn gedachten plotseling weer naar het oude sociale netwerk uit mijn jeugd gingen. Zou mijn profiel nog te vinden zijn? Zou alle beschamende shit uit mijn puisterige verleden nog open en bloot op het internet staan?

Mijn flexibele journalistieke vingers deden wat de eerste stap is in het handboek der journalistiek: ik googlede “Laurens Kraaijenbrink CU2”. Bingo. Toen de site op mijn kleine laptopje laadde was ik geschokt. Niet alleen door het feit dat mijn eigen awkward online identiteit van jaren terug inderdaad zo makkelijk te vinden bleek, maar vooral door de teller in de hoek. Die meldde dat er 481.844 profielen op de site zijn, waarvan er op dat moment 107 mensen online zijn. CU2, vroeger een bruisend dorpsplein vol knullige, onhandige gezelligheid, is nu een digitale spookstad met een half miljoen lege huizen.

Ik dwaal wat rond op de site, op zoek naar een teken van leven. Het onlinegetal is een link, maar erop klikken leidt tot een zoekresultaat van maar vier profielen. Eén ervan is iemand uit Heemskerk die volgens zijn profiel al sinds '63 fan is van voetbalclub Telstar en opbeurende slogans op zijn pagina heeft staan.

De haperende zoekfunctie biedt verder weinig aanwijzingen. Deze site is gebroken op meer plaatsen dan alleen haar sociale cohesie. Maar op de homepage valt me iets op dat me een flinter van hoop geeft.

Op de homepage blijkt nog een aantal verloren zielen met elkaar te chatten via de “CU2ter” (ha, toeter), een soort opzij scrollende banner waar leden met smilies volgeladen berichtjes voor elkaar kunnen achterlaten. Dit lijkt ergens toe te leiden.

Het zijn er niet veel, maar hier lijken een aantal mensen nog contact met elkaar te hebben via de site. Onze Telstar blijkt zowaar nog actief, samen met een paar anderen, waaronder een gast die zich “KING-13” noemt en een hele verzameling Elvis-gifjes op zijn profiel heeft. Wat doen deze mensen hier nog, temidden van al deze achtergelaten relikwieën uit een tijd voor Facebook bestond?

Ik besloot dat uit te zoeken door contact te proberen te leggen met deze laatste actieve zielen die nog op CU2 rondhangen. Ik klikte op elk profiel dat nog actief leek te zijn en stuurde ze een berichtje met een verzoek om een interview. Ik voelde me alsof ik in een postapocalyptische spookstad een bericht verzond met een oude radiozender. Mijn kreet om contact verdween in de ether, en bijna elke dag keerde ik terug om te zien of er al iemand gereageerd had.

Na twee weken stilte klonk er plotseling gekraak aan de andere kant van de radio. Toen ik 's ochtends mijn email opende stond zowaar er een berichtje klaar van “GuNñ€® Dennis”, die zichzelf voorstelde als KING-13 op CU2.

Dennis blijkt een vriendelijke vent van 43, die me met alle plezier te woord staat over CU2. Hij is heftruckchauffeur in Tilburg en zit al sinds 2003 op de site. “Ik kom vooral nog op CU2 vanwege het slappe geouwehoer op het forum,” vertelt hij me op de maandagse namiddag dat ik hem bel. Hij komt net onder de douche vandaan, zegt hij, en is nu een sjekkie aan het rollen. “Het was altijd hartstikke gezellig, en zeker in de laatste jaren hadden we erg leuk contact met een klein groepje mensen.”

De relatie met zijn vriendin Ilona heeft Dennis ook aan CU2 te danken. “Dat was een beetje tricky in het begin, want we hadden allebei een relatie. We wisten allebei wel dat er 'iets' was, maar we zijn er niet op ingegaan. Totdat we allebei single werden, toen ging het afsprakenballetje rollen.” Nu zijn ze bijna drie jaar bij elkaar. Ilona heet nu QUEEN-13 op CU2. Ze is zo'n tien jaar jonger dan Dennis. “Als je het doet, moet je het wel goed doen he?” grinnikt hij.

Dennis en Ilona zijn niet het enige 'CU2-stelletje'. Een bevriend stel, dat nog steeds wel eens over de vloer komt, hebben elkaar ook via de site ontmoet en zijn nu getrouwd. “Verder zijn het vooral de probleemgevallen die op CU2 zitten,” lacht Dennis. “Mensen met ADHD, borderline, veel psychische aandoeningen.” De vraag of mensen misschien wel psychisch beschadigd raken van het leven in een digitale spookstad blijft ongenoemd in de lucht hangen.

Toen hij eerder dit jaar contact opnam met één van de beheerders van CU2 om iets aan de site gerepareerd te krijgen, werd hem verteld dat er plannen zijn voor een mogelijke herstart. “Daar zit ik eigenlijk stilletjes op te hopen. Het zou leuk zijn als het weer gaat opbloeien, maar ik weet niet of mensen nog op CU2 zitten te wachten.”

Ondertussen staan er dus nog wel bijna een half miljoen profielen online, jaren geleden voorzien van antwoorden op triviale vragenlijsten en verkapte hints naar vergeten sekslevens en vervolgens verlaten door hun eigenaars. Mijn eigen profiel bestaat gelukkig alleen maar uit een quasi stoere close-up van mijn gezicht half in het donker met wat steekwoorden over wat ik op dat moment cool vond. Al awkward genoeg – het is dat mijn collega mij met het mes op de keel dwong om een link toe te voegen, anders had ik het hele genante zaakje met genoegen tot de vergetelheid veroordeeld.

“Uit principe gooien we niet zomaar iets weg, ook niet die profielen waar al tien jaar niks meer aan gedaan is,” vertelt Marijn van Sensimedia, het bedrijf dat CU2 sinds de overname in 2005 beheert, me over de telefoon.

Het vierkoppige mediabedrijf specialiseert zich in interactieve communitysites, en de overname van CU2 was in dat kader vooral voor het portfolio. “We hadden niet de ambitie om Facebook weg te concurreren. Het was vooral zodat we vanuit ons startende bedrijfje iets konden laten zien aan onze klanten.”

“Achter de schermen” is het bedrijfje inderdaad kalmpjes aan bezig met een vernieuwde en gemoderniseerde versie van CU2, maar echte haast maken ze daar niet mee. “Betalende klanten gaan voor, dus dat gaat langzaam. Eerst was het plan om het afgelopen zomer af te hebben, maar toen kwamen er projecten tussendoor en toen lukte dat niet. Toen dachten we dit jaar, maar het is nu al bijna december dus dat lukt ook niet.” In elk geval gaan ze aan de hostingkosten voor CU2 niet onderuit. Omdat het bedrijfje verschillende andere projecten heeft lopen, hebben ze de serverruimte om de 480.000 bestaande profielen op te slaan toch al beschikbaar.

Misschien wordt het ooit nog wat met CU2. Wie weet krijgen die gasten van Sensimedia het voor elkaar om de site te kickstarten en weer nieuw leven in te blazen. Maar als ik eerlijk ben denk ik eigenlijk dat dat niet gaat gebeuren. CU2 heeft zijn tijd gehad, het stokje is doorgegeven aan Hyves en later Facebook, net zoals Facebook het ook onvermijdelijk eens door zal geven aan het volgende sociale netwerk.

En eigenlijk vind ik dat ook wel goed. Niet dat ik iets tegen een vernieuwd CU2 zou hebben. Maar het CU2 zoals het nu is is een prachtig document van vervlogen tijden. Een oude stoffige kartonnen doos vol met vergeten herinneringen op de muffe zolder van het internet. Het mooiste is, vind ik, om die gewoon daar op zolder te laten staan, zodat je daar ooit weer eens een kijkje in kunt nemen en de sfeer van vroeger kan inademen. Of gewoon het oude profiel van je vrienden kan opdiepen om ze een publiekelijke hak te zetten.