FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Koffie-DNA is gekraakt, verwacht binnenkort genetisch gemodificeerde bakkies

Wetenschappers hebben eindelijk het genoom van koffiebonen onderzocht, zodat ze het genetisch kunnen modificeren.
Beeld: Jason Koebler

Elk jaar wordt er wereldwijd voor €11,5 miljard aan koffie geëxporteerd, voornamelijk door ontwikkelingslanden. Ondertussen is deze willekeurige zeespons economisch gezien niets waard. Raad eens van welke van de twee het DNA nog nooit is nagemaakt?

Normaal gesproken houd ik er niet van om bedektzadigen met sponsdieren te vergelijken. Maar in een wereld waar je voor een paar honderd euro een compleet genoom van iets kan krijgen, lijkt het absurd dat er nog geen genoom bekend was van 's werelds economisch belangrijkste plant. Nu hebben we het dus wel, en het koffiegenoom kan alles veranderen aan hoe we koffie maken.

Advertentie

Ondanks al het geld dat koffie opbrengt wordt het gezien als een weesplantje. Dit betekent dat er weinig onderzoek gedaan is naar de arabica koffieplant (of de robusta, die zijn slechter smakende neef is die in dit geval is onderzocht). Dit komt omdat rijke landen voornamelijk koffie drinken en de bonen niet zelf kweken.

Beeld: Cristian Bortes/Flickr

Deze verwaarlozing is de reden waarom koffie een slinkende genetische diversiteit kent (geobserveerd aan uiterlijke kenmerken) in de meeste delen van de wereld: inteelt, om het zo maar te noemen, heeft ertoe geleid dat het gewas extreem vatbaar is geworden voor kleine veranderingen in het klimaat. Daarnaast is het ook vatbaar voor de parasiet die zorgt voor 'koffieroest'. Koffieroest heeft in de afgelopen paar jaar volledige oogsten verpest in Centraal Amerika.

Het goede nieuws is dat er mensen hebben bedacht dat het kweken van tonnen identieke koffieplanten zonder over de genetische diversiteit na te denken vrij rampzalig kan eindigen.

In de afgelopen paar jaar zijn er bakken geld beschikbaar gekomen voor koffie-onderzoekscentra over de hele wereld (waaronder die ene die ik bezocht in Colombia). En een paar Amerikaanse universiteiten hebben ook onderzoeksprojecten opgestart om het gewas te bestuderen.

Laten we hopen dat het paper dat deze week in Science werd gepubliceerd een ommekeer markeert voor het onderzoek naar en ontwikkeling van koffie.

"Het gevaar voor de koffieplant zou een prikkel moeten zijn voor iedereen die belangen heeft in de koffie om internationale samenwerking met arme koffie-exporterende landen om deze te helpen met genetische kweekprojecten en het conserveren van het kiemplasma," schreef Dani Zamir in Science. Hij is verbonden aan het instituut voor plantenkunde en genetica aan de Hebreewse Universiteit van Jeruzalem.

Nu wetenschappers het genoom hebben, kunnen ze ook kleine genetische veranderingen maken die zorgen voor meer (of minder) cafeïne, de koffie minder bitter maken of de plant winterhard maken (of hem meer fruit laten dragen). In de VS gebeurt dit al jaren met fruit en groente en – los van het genetische gemodificeerde organismendebat – zijn ze er bijzonder succesvol in.

Het hoeft niet gelijk nu te gebeuren, maar snel genoeg zal ook jouw lokale koffietoko een genetisch gemodificeerd bakkie voor je maken, die je precies zal laten voelen en zal smaken zoals je wilt. Of op ze minst klimaatverandering zal overleven.