Je hebt geen Tor nodig om de duisterste plekken van het internet te vinden

Je denkt misschien dat je weet wat darknet is. Het zijn al die drugsmarkten, radicale forums, kinderpornosites en al het andere wat verboden is en alleen met speciale software bereikt kan worden. Toch?

Nou, dat is een groot deel ervan, maar niet het hele verhaal. Vraag het anders onderzoeker en schrijver Jamie Bartlett, wiens nieuwe boek, The Dark Net, licht werpt op de bedenkelijke en weinig verkende plekken op het 'gewone' internet. Hij stelt dat we breder – en meer in eigen boezem – moeten kijken als we het hebben over het darknet. De duisterste plekken van het internet zijn maar een paar clicks verwijderd.

Voor velen is de definitie van darknet alle sites die niet geïndexeerd worden door zoekmachines als Google. Ze worden gewoonlijk bereikt met de Tor-browser, die je internetsporen versleutelt en het .onion-protocol kan lezen.

Hoewel een aantal van deze verstopte sites besproken worden in The Dark Net, zijn ze niet de focus van Bartlett's boek. Zoals hij het me zelf vertelde, zijn "Facebook-groepen, anonieme Twitter-accounts, pro-anorexiasites net zo bedroevend en zorgwekkend als dingen die ik op geheimere plekken vond."

'Dark' refereert volgens hem meer naar anonimiteit, of tenminste de perceptie van anonimiteit: op internet kunnen praten terwijl anderen in hetzelfde gesprek geen idee hebben wie je werkelijk bent. Bartlett zocht naar "de dingen die mensen doen onder de voorwaarde van anonimiteit. Ik was wilde verkennen waar dat mensen brengt."

In plaats van de bewoners van deze online plekken te documenteren als een soort digitale David Attenborough, zoek Bartlett contact om ze hele persoonlijke vragen te stellen.

Hij sprak trolls, pro-ana forumbezoekers, semi-professionele camgirls, en meer. Een jaar lang observeerde en sprak hij verschillende subculturen die een plekje op het internet hebben gevonden.

Veel van deze plekken worden gezien als de louche uithoeken van het web. Maar Bartlett, die tevens directeur is van het Centre of the Analysis of Social Media voor Engelse denktank Davos, zegt dat niet één van de forums waar hij geweest is overduidelijk immoreel is. In plaats daarvan, kwam hij erachter dat de gemeenschappen redelijk genuanceerd waren over hun ethiek.

"Het zijn grijstinten," vertelde hij me over de telefoon. "Het was moreel gezien veel dubbel dan ik had verwacht: Het was onduidelijk waar dingen absoluut slecht waren, of absoluut goed."

Een voorbeeld van wat Bartlett verkende als duistere bezigheid was trolling. Zack, een troll die hij ontmoette, was al meer dan tien jaar bezig met mensen trollen. Maar hoewel zijn vrijetijdsbesteding gezien van mensen irriteren gezien kan worden als slecht, vond Bartlett ook een andere kant aan zijn gedrag. "Het gaat om het oprekken van grenzen; dingen uitproberen, vaak op een hele creatieve manier," legt hij uit.

Om duidelijk te zijn, refereert 'dark' in deze context ook naar het ontbreken van onderzoek naar deze sites en hun gebruikers. "Voor mij betekent 'dark' ook obscuur; niet goed begrepen."

Dit wordt aangetoond door een ander karakter in The Dark Net. Het verhaalt gaat over Michael (niet zijn echte naam), een man die in zijn twintiger jaren porno begon te kijken, rond zijn dertigste slechts sporadisch en daarna regelmatig. Zijn voorkeur ging uit naar jonge meisjes.

"Ik vind tienermeisjes gewoon fysiek aantrekkelijker dan vrouwen van mijn leeftijd," gaf Michael toe aan Bartlett.

Langzaamaan, over een lange periode, begon Michael op porno met steeds jongere meisjes te klikken. Uiteindelijk keek hij meer porno in de categorie 'jailbait,' een term die refereert aan de grens met illegaliteit. Op een gegeven moment ging Michael nog verder.

"Ik kan je niet precies vertellen wanneer het gebeurde," zegt hij in het boek, "hoewel ik absoluut toegeef dat er een punt was waarop ik een grens overschreed." Michael is onlangs veroordeeld voor het bezit van 3,000 schunnige plaatjes van kinderen.

Het verhaal geeft inzicht in het deel van het 'darknet' waar we het niet vaak over hebben, en geeft een kijkje in hoe pedofilie zich ontwikkelt. Tenslotte zijn de delen van het internet die Bartlett verkende duidelijk menselijke plekken. Ze bevatten "alle verschillende menselijke emoties, gedrag en driften."

"Sommige, vele, zijn redelijk duister: de wil om te controleren, om gemeen te zijn, om dingen te bekijken die taboe zijn, en om racistisch te zijn naar andere mensen," zei Bartlett. "Maar de werkelijkheid is dat dat gewoon deel uitmaakt van mens zijn."

Bartlett's onderzoek stelt voor dat het misschien tijd is om deze aspecten van het internet bespreekbaar te maken, en de delen die ze van onszelf reflecteren. "Het is beter om het te begrijpen en recht in het gezicht aan te kijken, dan te doen alsof ze niet bestaan," zei Bartlett. "De duistere zijde van de mensheid is een belangrijk deel van wie we zijn."