FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Is de onlangs gevangen valse kathaai de raarste haai? Waarschijnlijk!

De valse kathaai die onlangs voor de kust van Schotland gevangen werd, is echt een bizar dier.

Rare "sofa shark" found off Hebrides http://t.co/c8NWxTyi3D pic.twitter.com/uytR552ora
— Scotsman (@TheScotsman) 30 september 2015

Van alle diersoorten zijn het de haaien die er vandoor gaan met de allerbeste namen. Niks komt toch in de buurt van namen als de franjewobbegong, de spitssnuitsnavelhaai, de koekjessnijders of de Argentijnse zee-engel.

Een van deze fantastisch genaamde wezens, de valse kathaai, werd onlangs voor de kust van Schotland gevangen. Dit is een uitstekende reden om te praten over hoe bizar deze vis is: we hebben het hier over een lever van 20 kilo, honderden tanden, eieren die het eigeel uit andere eieren zuigen en een lichaam dat zo zacht is dat het dier ook wel de 'sofa shark' of 'bankhaai' genoemd wordt.

Advertentie

Dus! De valskathaai is een grondhaai, waardoor die onder dezelfde categorie valt als bijvoorbeeld de hamerhoofdhaai. In die categorie vinden we ook de kathaaien, die zo genoemd zijn om hun mooie, katachtige ogen. Kathaaien komen veel voor en zien er niet heel raar uit; de valse kathaai werd zo genoemd omdat een Portugese haaiwetenschapper er eentje vond en van mening was dat de haai een beetje op een kathaai leek. Hij vond echter dat deze rare bobbelige vis geen echte kathaai kon zijn, omdat de haai geen knipvlies (een soort ooglid) leek te hebben. Dus noemde hij 'm de valse kathaai.

"…een soort embryonaal kannibalisme waarbij de sterkere eieren de zwakkere eieren opeten."

De Portugese haaiwetenschapper bleek er echter naast te zitten; de valse kathaai heeft wel degelijk een knipvlies. Hij had echter wel gelijk dat de haai verwant was aan de kathaaien. Hij had dus bijna gelijk!

Enfin. De valse kathaai is meestal donkerbruin en redelijk groot – rond de 3 meter lang en 124 kilogram zwaar. Een significant deel van dat gewicht dankt de haai aan zijn lever, een enorm orgaan gevuld met smerige haaienlevertraan. Die lever helpt de haai met vlak boven de zeebodem drijven, waar die zich tegoed doet aan vissen en garnalen. Oh, en vrijwel al het andere: een maagonderzoek uit 1992 vond onder andere menselijk afval, "waaronder aardappels, plastic zakken en een blikje frisdrank in een Atlantisch specimen." Ha, blikjes frisdrank! Het is een soort zeegeit!

Advertentie

Er is nog iets heel bizars aan de valse kathaai: ze planten zich voort via een methode die intrauterine oöfagie, een soort embryonaal kannibalisme waarbij de sterkere eieren de zwakkere eieren opeten. Het is de enige grondhaai waarbij dit voor komt en sowieso is het vrij zeldzaam in het dierenrijk.

De valse kathaai wordt normaal gesproken in relatief diep water gevonden, tussen de 500 en 1400 meter diep, wat meteen een verklaring is voor het zacht-flubberige, blogger-achtige lichaam. Diepwatervissen hebben vaak zulke pappige lichamen, omdat die helpen om de extreme druk van de diepzee te weerstaan. Wat de valse kathaai raar maakt is dat deze niet altijd in de diepe oceaan wordt gevonden; af en toe duikt 'ie op in ondiepe wateren, zoals voor de kust van Schotland, waar de bovenstaande haai gevangen werd.

Er is verder zeer weinig bekend over de valse kathaai. Op de Red List van het IUCN, waarmee bepaald wordt of een dier bedreigd is of niet, staat de valse kathaai als 'datadeficiënt.' In andere woorden: ¯\_(ツ)_/¯. Hij is gevonden op superdiverse plekken, zoals Canada, Cuba, Madagascar, Japan en Frankrijk. Plekken met zeer uiteenlopende watertemperaturen, diepte en mogelijke prooien.

Het zou een monsterlijk moeilijke taak zijn om gericht te gaan vissen op een valse kathaai, aangezien we zo weinig weten over hun leefgebied en populatie. Af en toe wordt er eentje per ongeluk opgetakeld door diepzeevissers, maar die worden dan teruggegooid. Niemand lijkt graag een zompige, ontstellend lelijke haai te willen eten, hoewel een bron aangeeft dat hun leverolie werd gebruikt om schepen waterdicht te maken in Okinawa.

Voilà, nu ben je op de hoogte van de valse kathaai, een van de raarste en lelijkste vissen op deze planeet. Voor zover we weten, tenminste. Geen dank!