In Utrecht krijgt een aantal mensen binnenkort een basisinkomen van 900 euro
Afbeelding: Imago

FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

In Utrecht krijgt een aantal mensen binnenkort een basisinkomen van 900 euro

Ook Nederland gaat experimenteren met het basisinkomen en de bedragen staan al vast.

Eerstvolgende herfst zal het stadsbestuur van Utrecht met een experiment beginnen dat tot ver over de landgrenzen zal worden gevolgd: de stad gaat enkele burgers een jaar lang een basisinkomen geven en het systeem in de praktijk testen.

Het experiment zal worden uitgevoerd in samenwerking met de universiteit van Utrecht, waarbij minstens drie verschillende groepen die sociale hulp gaan krijgen worden bestudeerd.

Advertentie

Eén groep zal de gebruikelijke sociale hulpverlening en huursubsidie ontvangen, daar verandert niks. Een andere groep zal betrokken worden bij een systeem waar geld kan worden ontvangen of basis van goede wil en beloningen, met beduidend minder regels dan de eerste groep. "De laatste groep ontvangt een onconditioneel basisinkomen, zonder regels of restricties," zegt Victor Everhardt, verantwoordelijk voor werk en inkomen op de gemeentelijke site van Utrecht.

Everhardt brengt in een interview de cruciale vraag van het Utrechtse onderzoek naar voren: "Wat gebeurt er als iemand geld krijgt zonder regels? Blijven mensen op de bank zitten of zullen ze zich ontwikkelen en bijdragen aan de maatschappij?"

Er zullen 300 mensen mee gaan doen aan het experiment, waarvan op z'n minst 50 er een basisinkomen zullen krijgen. Hoeveel deelnemers er precies zijn is nog niet bekend, maar de grootte van Utrecht, met 311.367 inwoners, lijkt perfect voor het experiment binnen dit kader.

900 euro per maand voor een alleenstaande, 1.300 euro voor een koppel

"De huidige regels voor sociale hulpverlening zijn vaak bureaucratisch en gebaseerd op wantrouwen," zegt woordvoerster van Everhardt, Jacqueline Bartoks, tegen Business Insider. Als mensen met een uitkering nu niet op tijd werk vinden, verliezen ze de voordelen van de staatshulp. "In ons wetenschappelijke experiment gaan we mensen geen regels geven en vervolgens kijken wat er gebeurt."

De plannen in Utrecht zijn al verder uitgewerkt dan die in Finland: een alleenstaande volwassene krijgt 900 euro per maand en een stel krijgt 1.300 euro per maand. Als de deelnemers daarnaast werken, hoeven ze zich geen zorgen te maken over aftrek van dat bedrag.

Minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk staat achter het praktijkexperiment. Hij wijst er al vanaf het begin van zijn ambtsperiode op dat er meer praktische initiatieven moeten komen voor de sociale hulpverlening en de welvaartsstaat. Nederland heeft de hoogste hoeveelheid part-time werknemers van Europa waardoor het een ideale kandidaat is voor de invoering van een basisinkomen.

Experimenten met basisinkomens zijn vanwege logistieke redenen tot nu toe alleen nog in een beschermde omgevingen uitgevoerd, vooral vanwege angst om misbruik. Veel politici zijn tegen het basisinkomen omdat ze bang zijn dat mensen hun motivatie om te werken zullen verliezen.

De eerder uitgevoerde experimenten wijzen precies op het tegenovergestelde, maar resultaten van grotere, praktijkexperimenten missen nog. Daarom wil de Nederlandse regering meer van dit soort data gaan verzamelen. Op de lijst van steden die zullen volgen staan vooralsnog Wageningen, Tilburg, Groningen en Nijmegen. De gemeente Utrecht zal deze zomer met andere stadsbesturen gaan praten over de details van de implementatie.