In Amsterdam wordt geëxperimenteerd met slimme stroomnetwerken

In een ideale toekomst hebben we een gedistribueerd stroomnetwerk waarin iedereen zelf stroom opwekt via zonnepanelen, en als je een overschot hebt sla je het op voor donkerdere tijden of verkoop je het door aan je buurman.

Stel je hebt zonnepanelen, en het geval doet zich voor dat de zon schijnt, dan kan het voor komen dat je meer energie opwekt dan je verbruikt. Slimme stroomnetwerken - ondersteund door software - weten waar er behoefte is aan stroom en verkopen je overschot door op de markt.

Een Vehicle 2 Grid-systeem is een voorbeeld van zo'n smart grid; de zelf opgewekte stroom wordt eerst in de accu van een elektrische auto opgeslagen, met de mogelijkheid om te rijden of om stroom terug te leveren aan het net. Deze smart grids vormen de oplossing voor twee problemen die er nu zijn met zelf opgewekte energie:

Elektriciteit die door zonne-energie wordt opgewekt moet nu nog direct geconsumeerd worden, de meeste mensen hebben geen accu's in huis om zelfopgewekte stroom op te slaan, dus een overschot aan energie wordt direct teruggeleverd aan het net, en 's avonds zijn deze huishoudens dan weer genoodzaakt om de duurdere stroom van centrales af te nemen.

Ten tweede: mocht het gebruik van zonne-energie en elektrische auto's in de komende jaren erg stijgen, is er het volgende obstakel: om stroom te kunnen verkopen moet je het terugleveren aan het net, en het net kan tweerichtingsverkeer van stroom op grote schaal nog niet aan. Door auto's en ander soort accu's te gebruiken als tijdelijke opslag raakt het energienet niet overbelast.

​

In Amsterdam wordt nu echter al uitvoerig geëxperimenteerd met het fenomeen. Hugo Niesing van Resourcefully heeft zelf een klein smart grid geïmplementeerd op zijn woonboot, en organiseerde hij een grote ​Europese conferentie op dit gebied. "Smart grids vergroten de energie-autonomie, en er wordt slim omgegaan met opslag van zelf opgewekte energie. 's Middags wordt er bijvoorbeeld een overschot aan stroom opgewekt, dat wordt opgeslagen in de auto's en als iedereen 's avonds gaat koken dan kan het overschot weer gebruikt worden."

Ook vroeg ik naar het financiële plaatje: "over het aspect van geld verdienen: er moeten nog goede verdienmodellen ontwikkeld worden. Daar komen software-oplossingen voor die het ideale moment kunnen berekenen voor de verkoop van je stroom." Met een app op je telefoon houd je dan de precieze stats bij van je panelen, en wordt er constant voor je berekend wanneer en aan wie je je extra stroom kwijt kan. Ook zoekt de software de goedkoopste stroom voor je op als je een tekort hebt (als het een winderige dag is kan het bijvoorbeeld goedkoper zijn om windenergie in te kopen dan om de zonne-energie van je eigen zonnepanelen te gebruiken).

Een slim stroomnetwerk kan betekenen dat gemeenschappen niet alleen steeds meer zelfvoorzienend worden in hun stroom, maar er ook op een slimme manier geld kunnen gaan verdienen aan hun overschot. Zie het als een soort democratisering van de stroomproductie. Het levert een extra financiële drijfveer voor mensen om over te stappen op groene energie.

Niesing voegt hier wel aan toe: "In Nederland praten we wel veel over duurzame energie, maar we doen er weinig mee qua implementatie." Het idee van democratisering van stroomproductie klinkt ideaal, maar Niesing legt z'n vinger op een zere plek; Nederland wekt op dit moment 5 procent van het totale energieverbruik op duurzame manier op, waarmee deze utopie op landelijke schaal toepassen opeens pijnlijk ver weg lijkt, maar uiteindelijk hebben we het zelf in de hand.