Ik trainde mijn voetbalinzicht in VR en zag de toekomst van het voetbal
Spetterende actiefoto. Op de TV boven mijn hoofd zie je wat ik zie. Beeld: Leander Jansen

FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Ik trainde mijn voetbalinzicht in VR en zag de toekomst van het voetbal

Stel dat Messi en Cristiano Ronaldo al op jonge leeftijd hadden getraind in VR, waren ze dan nóg beter geweest?

Op een virtuele avond ren ik over het veld in een gevuld stadion. Ik kijk om me heen wat er gebeurt en krijg meteen de bal aangespeeld. Ik sta op de rand van het strafschopgebied en kijk snel om me heen: er staan twee spelers vrij, en een derde wordt gedekt. Wat kan ik het beste doen? Ik kijk nog een keer goed om me heen, om de situatie echt zo goed mogelijk in te kunnen schatten, en pass naar de speler die het dichtstbij staat. Voor mijn neus verschijnt er direct een melding dat dit inderdaad de beste optie was.

Advertentie

Deze week deed ik een voetbaltraining in virtual reality. Met een Oculus Rift op mijn hoofd keek ik vanuit het hoofd van een voetballer mee. Ik werd in allerlei tactische situaties geplaatst, waarin ik vervolgens zo snel mogelijk een keuze moest maken. Zo kreeg ik via een een-tweetje de bal terug en werd van mij verwacht dat ik de bal door zou spelen naar de beste optie. Als de bal bij een medespeler is kijk ik snel om me heen om te bedenken welke richting ik uit wil rennen. In slechts een fractie van een seconde moet ik niet alleen op de ruimte om me heen letten, maar ook nauwkeurig in de gaten houden waar de bal is.

Dit soort tactische situaties kunnen worden getraind dankzij software van het bedrijf Beyond Sports. "Op die manier kan een speler bepaalde situaties trainen, zonder dat daar een volledig voetbalelftal voor nodig is," vertelt Sander Schouten. Toen Schouten het idee voor deze analysemethode begin 2014 besprak met bondscoach Louis van Gaal en Oranje-analist Max Reckers, bleek dat de voetbalwereld hier al jaren op zoek naar was. "Er werd me verteld dat dit als de 'heilige graal van de voetbalanalyse' wordt gezien," zegt Schouten.

Hier kijk ik naar het virtuele gras onder mijn voeten. Beeld: Leander Jansen

Een paar jaar later is het bedrijf al behoorlijk gegroeid. In Nederland werkt het samen met PSV, Ajax, AZ en het Nederlands Elftal. Daarnaast zijn er gesprekken met andere clubs, "maar het probleem is dat veel clubs geen wedstrijddata hebben," aldus Schouten. En dat is jammer, want het lijkt een hele goede methode te zijn om het tactisch inzicht van spelers te verbeteren.

Advertentie

De clubs die de technologie gebruiken hebben er al profijt van. Zo is AZ positief over de eerste resultaten. Daarnaast heeft de Universiteit Utrecht uitgebreid onderzoek gedaan naar de werking van de techniek en ook daar kwamen positieve resultaten uit. Het gebruik van de techniek verschilt per voetbalclub. Zo wordt VR door AZ vooral bij de jeugd gebruikt, van waaruit het vanzelf doorstroomt naar het eerste elftal. PSV gebruikt de virtual realitytraining op dit moment vooral bij het eerste elftal.

Hoewel de graphics erg doen denken aan FIFA van tien jaar geleden, is dat niet storend tijdens het trainen. "We merken dat het vooral belangrijk is dat de handelingen realistisch zijn, niet per se de omgeving," vertelt Schouten. En daar heeft hij gelijk in. Ondanks dat je direct doorhebt dat je in een virtuele wereld zit, is de spelervaring wel ontzettend realistisch. Je ziet de spelsituaties uit wedstrijden vanuit het spelersperspectief, waardoor je de situatie uitgebreid kunt analyseren.

"Er werd me verteld dat dit als de 'heilige graal van de voetbalanalyse' wordt gezien."

Dat is ook wat nu voornamelijk gebeurt bij al die profclubs: de wedstrijden worden geanalyseerd. "Wij kunnen aan de hand van ruwe data van een wedstrijd zien wat spelers precies doen: rennen, lopen, in welke voet de bal is en waar ze de bal naartoe schieten," aldus Schouten. Maar in de toekomst wil het bedrijf ook meer doen met machine learning. Met kunstmatige intelligentie kunnen dan scenario's gecreëerd worden die passen bij de filosofie van een trainer. Schouten: "Op die manier kan een nieuwe speler makkelijker worden ingepast in een elftal."

Advertentie

Ik ervaar zelf hoe zo'n training er dan uit zou zien. Nadat ik zo snel mogelijk een keuze maak, blijft het beeld stilstaan zodat we er uitgebreid over kunnen discussiëren. Ik kan overal om me heen kijken, mijn keuze toelichten en kijken naar andere mogelijkheden. Daarnaast is het ook mogelijk om de situatie vanuit de lucht te bekijken. Op die manier bekijken we de situatie nog veel uitgebreider, wat het inzicht natuurlijk alleen maar ten goede komt.

"Een speler kan ongeveer drie uur fysiek trainen per dag, terwijl een speler veel langer met alleen de ogen kan trainen," zegt Schouten. De tactische oefeningen tijdens trainingen in de echte wereld zijn dus niet meer nodig, waardoor een speler meer tijd heeft om bijvoorbeeld op vrije trappen te oefenen. Daarnaast kan er veel gerichter getraind worden. Nu geven trainers nog veel uitleg met behulp van tekeningen op een bord of video-analyse. Dat is veel minder productief dan hetzelfde doen in VR. Als ik namelijk reflecteer op mijn tactische keuzes in VR, staan er niet 21 echte andere spelers op mij te wachten terwijl ik mijn keuze toelicht.

Actiever dan dit gaat het niet worden. Beeld: Leander Jansen

Verder zie je een bepaald scenario in VR vanuit het eigen perspectief, dus kan je deze vervolgens ook veel beter in een wedstrijd herkennen. Ervaring in het afhandelen van bepaalde situaties en het maken van keuzes is namelijk erg belangrijk als profvoetballer. Daarom hebben spelers alleen maar profijt van deze techniek.

Je gaat alleen niet op fysiek gebied vooruit met een Oculus Rift op het hoofd. Daarom zal je naast het trainen in VR altijd nog het echte trainingsveld op moeten lopen om de conditie op peil te houden.

Voetbaltraining in VR is een grote stap vooruit voor het voetbal. Als deze methoden eenmaal wijder verspreid zijn (en het heeft er alle schijn van dat dit gaat gebeuren), dan zullen de volgende generaties voetballers op jonge leeftijd nog veel beter zijn voorbereid. Stel dat Messi en Cristiano Ronaldo al op jonge leeftijd hadden getraind in VR, waren ze dan nóg beter geweest?