FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Hoe gaat Trump oorlogsdrones gebruiken?

Het gebruik van bewapende drones behoort tot Barack Obama's blijvende nalatenschap. Slechts drie dagen nadat hij werd geïnaugureerd op 20 januari 2009 werd een Amerikaanse drone-aanval uitgevoerd op al-Qaida in Pakistan, waarbij volgens The Bureau of Investigative Journalism tussen de zeven en de vijftien mensen omkwamen.

Dit getal zou verder toenemen tijdens Obama's presidentschap. De meest recente statistieken wijzen erop dat Obama en de CIA tussen januari 2009 en 31 december 2015 473 aparte drone-aanvallen hebben georchestreerd. Hierbij zijn meer dan 2.500 "strijders" en meer dan 100 burgers omgekomen, veel daarvan buiten actieve oorlogsgebieden. Hoe zal het bewapende droneprogramma van de Verenigde Staten veranderen onder president Donald Trump?

Advertentie

"Iedereen in Washington DC vraagt zich een variant van deze vraag af," vertelde Dan Gettinger, mede-directeur van het Center for the Study of the Drone telefonisch aan Motherboard.

Het voorspellen van Trumps dronebeleid is een veel lastigere opgave dan het analyseren van would-be president Hillary Clintons dronebeleid. Er is niet alleen weinig concrete informatie, maar er waren ook veel inconsistenties tijdens Trumps presidentiële race. Clinton en haar adviseurs stelden een dronebeleid voor dat Obama's dronebeleid net zo nauwkeurig benaderde als je zou verwachten van iemand die vier jaar onder hem gediend heeft als Minister van Buitenlandse Zaken, maar Trumps plannen blijven onduidelijk. Dit laat onderzoekers vooral speuren naar aanwijzingen in zijn campagneretoriek en benoemingen.

Beeld: U.S. Air Force photo/Tech. Sgt. Erik Gudmundson

Trump zei tijdens een interview op Fox in 2015 dat een manier om IS te bestrijden was om "hun families uit te schakelen." Dit zou vermoedelijk worden bereikt met luchtaanvallen. "Ze geven om hun leven, hou jezelf niet voor de gek. Als ze zeggen dat hun leven ze niet kan schelen, dan moet je hun families uitschakelen," zei hij.

Maar sinds die tijd, is een deel van Trumps retoriek, en die van zijn adviseurs, gekeerd tegen het gebruik van drone-aanvallen voor terrorismebestrijding. In plaats daarvan prefereert een Trumpregering misschien de methode van "vangen en verhoren van terrorismeverdachten." Dit is volgens het Bard College's Center for the Study of the Drone een tactiek die Trump beschouwt als effectiever voor contraterrorisme.

Advertentie

"Interessanter is misschien Trumps opvatting over de zogenaamde 'gericht doden'-campagne, de drone-aanvallen in Pakistan, Jemen en Somalië," zei Gettinger. "Trump en zijn adviseurs zijn eigenlijk tegen gericht doden, ze hebben er negatief over gesproken. Je zou dat kunnen toeschrijven aan het feit dat het een inspanning van Obama betreft. Het is een contrast met het perspectief van Hillary Clinton en Obama."

Maar toch, Trumps roep om intensivering van luchtaanvallen tegen IS hebben aangehouden. "Hij is toegewijd aan het uitvoeren van grootschalige bombardementen die vrijwel zeker onbemande vliegtuigen vereisen," zei Gettinger. Trumps gebrek aan duidelijk dronebeleid is verwarrend, als je bedenkt dat de strijd tegen IS een van Trumps belangrijkste punten was tijdens zijn presidentiële campagne. Met zeventig procent van gepollde Trumpstemmers die het gevecht tegen IS slecht vonden verlopen, zou je verwachten dat Trump met iets tastbaarders komt in zijn anti-IS plannen. Toch doet hij dat vooralsnog niet.

De onzekerheid over Trumps beleid strekt zich uit tot Europa. Jack Serle van het Bureau of Investigative Journalism vertelde Motherboard dat "alle kaarten van tafel zijn" als het gaat over Trump en drones. "We moeten denk ik vooral in de gaten houden wie hij benoemt," zei Serle. "Michael Flynn is een toonaangevende adviseur die jarenlang diep in het droneprogramma van de VS heeft gezeten. Als we hem zien opklimmen tot de top van het Trump-bestuur denk ik dat we continuïteit zullen zien, wellicht uitbreiding." Maar zelfs Flynns opvattingen over dronebeleid zijn niet altijd consistent geweest.

Advertentie

Flynn is een gepensioneerde luitenant en voormalig Democraat die van 2012 tot 2014 onder Obama heeft gediend als directeur van het Defense Intelligence Agency. Dit jaar is Flynn echter geswitcht naar militair adviseur voor Trump en zou hij binnenkort de rol van Minister van Defensie kunnen gaan vervullen. In een interview uit 2015 met Al Jazeera zei Flynn dat "drones meer kwaad dan goed doen" en dat de VS "een andere aanpak" moeten kiezen. Flynn ging zelfs zo ver als zeggen dat drones hebben geholpen bij het creëren van IS. "Als je een bom uit een drone gooit zul je meer schade aanrichten dan dat je iets goeds veroorzaakt," zei hij.

Beeld: CBP

Ondanks dit werd Flynn een jaar later, in mei 2016, benoemd tot vicevoorzitter van Drone Aviation, een bedrijf met een groeiende lijst aan contracten voor surveillancedrones bij het Ministerie van Defensie. Hypocrisie roepen is in dit geval misschien te cynisch, maar inconsistenties te over. In tegenstelling tot zijn buitenlands beleid is Trumps binnenlands beleid veel makkelijker af te leiden. In zijn campagne beloofde Trump om meer dronetoezicht in te zetten bij de Mexicaanse en Canadese grenzen. Op campagne in Syracuse beloofde hij Amerika's grenzen 24/7 te laten patrouilleren door drones. "Ze zullen samenwerken met de grenspolitie," zei Trump volgens Syracuse.com. "Ik wil bewaking van onze grenzen en drones hebben de capaciteiten tot bewaking."

Volgens Gettinger zijn dit de meest duidelijke uitlatingen die Trump over drones heeft gedaan. "Er is een groeiende druk vanuit de Nationale Garde om meer drones in te zetten voor natuurrampen thuis en misschien voor grensbewaking. Dat is iets waarvan we mogen verwachten meer te zien," vertelde Gettinger aan Motherboard. Serle is het daarmee een. "Hij heeft gesproken over het gebruik van drones aan de Amerikaanse grenzen, het verhogen van het defensiebudget, dit zal vermoedelijk ook de dronevloot raken."

Advertentie

De Amerikaanse douane en grenspatrouilles maken al gebruik van beveiligingsdrones om delen van de Amerikaans-Mexicaanse grens in de gaten te houden. Onbewapende Predator-B (ook bekend als MQ-9 Reaper) vliegtuigen vertrekken vanaf militaire bases in Florida, Texas, Arizona, en Noord Dakota. Hoewel federale agenten de afgelopen maanden hebben gevraagd om meer drones, is het droneprogramma eerder bekritiseerd door het departement van binnenlandse veiligheid als een verspilling van tijd en geld. De arrestaties bij operaties die werden bijgestaan door drones waren miniscuul in vergelijking met het totale aantal arrestaties van mensen die illegaal de VS proberen binnen te komen.

Deze overeenkomst zou een toename van de verkoop van Amerikaanse drones kunnen betekenen.

Een derde tak van Amerika's dronebeleid is export. Hoewel de VS deelnemen aan bewapende dronehandel met "bevriende" naties, is de export van bewapende drones naar het Midden-Oosten sterk beperkt. In dit vacuüm kochten landen zoals Egypte, Irak en de Verenigde Arabische Emiraten Chinese drones. Maar in oktober tekenden 48 landen een door de VS voorgestelde handelsovereenkomst. De Joint Declaration on the Export and Subsequent Use of Armed or Strike-Enabled Unmanned Aerial Vehicles bouwt verder op principes voor de verkoop van drones wereldwijd. Deze overeenkomst, in combinatie met Trumps zakelijke focus, zou een toename van Amerikaanse droneverkopen kunnen betekenen.

"Ik denk dat we minder barrières kunnen verwachten voor het exporteren van drones naar het Midden-Oosten. Ik denk vooral aan Jordanië, omdat een hoop andere landen in de regio al drones hebben," zei Gettinger tegen Motherboard. "De VS heeft net deze declaratie over drone-export ondertekend, maar ik denk dat er onder Trump in het algemeen minder barrières zullen zijn voor wapenverkoop. Dit is allemaal speculatie, we hebben geen harde feiten."

Hoe dan ook, Trump staat klaar om meerdere openbare en verborgen oorlogen te erven in 2017. Nu het gebruik van drones in het Midden-Oosten zo verbonden is met het Amerikaanse militair-industriële complex, is het onwaarschijnlijk meteen een dramatische verandering te zien. Hier komt bij dat de Guardian heeft bericht dat Barack Obama niets zal veranderen aan zijn dronebeleid voor Trumps inauguratie. Dit betekent dat Trump kan doorgaan, mocht hij dat willen, met de "targeted killings" zoals staat beschreven in het Presidential Policy Guidance "playbook", een document uit 2013 met daarin alle contraterrorismeoperaties van het Witte Huis.

"Ik denk dat de belangrijkste verwachting voor de Trump-administratie is dat er minder beperkingen zullen zitten op militair geweld, of het nu gaat om drones of luchtaanvallen," zei Gettinger. "Dit is een ontwikkeling die we zullen blijven volgen."