Ik heb nog nooit een digitaal tentamen gemaakt. Ik had het geluk om mijn studie te doen in een tijd waarin er nog niet hevig gekort werd op universiteiten en de term 'diplomafabriek' nog niet was bedacht. Dat is nu anders. Bij grote ik-weet-niet-echt-wat-ik-wil-studeren-maar-ik-wil-wel-studeren-studies als psychologie en economie worden online tentamens (die je thuis mag maken) steeds vaker ingezet. Scheelt weer een grote stille zaal waar tafel ver genoeg uit elkaar staan zodat je niet kan afkijken. Enige probleem: iedereen kijkt online af.Afgelopen weekend las ik met verbazing een artikel van Bart Funnekotter in het NRC over het "enorme balen" van de onderwijsdirecteur psychologie. Hij baalde omdat, je raadt het al, iedereen had afgekeken bij een online tentamen. Studenten hadden ontdekt dat je meerdere versies van het tentamen kon openen in meerdere browsers, de tentamens kon maken, de goede antwoorden kon krijgen en vervolgens pas een definitieve versie kon opsturen naar de docent. De goede antwoorden werden ook gedeeld op Facebook om het hele proces nog ietsje makkelijker te maken. "Ik snap hier niets van," was de reactie van onderwijsdirecteur Klaas Visser. Nou, Klaas, ik wel.En volgens mij negentig procent van de studenten met mij. Als het niet meer is. Studenten zijn lui. Over het algemeen. Nou wil ik niemand beledigen die hard werkt voor zijn of haar studie en ervan overtuigd is dat de studie een stap is in de weg naar hun roeping, maar de meeste studenten worden door het huidige onderwijssysteem gedwongen om veel te vroeg een studie te kiezen. Wat weet je nou op je achtiende van wat je de rest van je leven wil doen?Niets. Je weet niets. Althans, als ik uit eigen en omringende ervaring mag spreken. Vrijwel niemand die ik ken past hun studie gericht toe bij hun werk - als ze al werk hebben. Met uitzondering van de mensen die gekozen hebben voor een loopbaan die vanaf het begin vastligt natuurlijk; advocaten, dokters, etc. Wat meteen ook de enige studies zijn waarbij het cruciaal is dat je de meeste details onthoudt voor je latere loopbaan.Wat blijft er dan over? Het klootjesvolk zoals ikzelf. En ik heb op talloze manieren afgekeken tijdens mijn studie, en iedereen om me heen geholpen met afkijken. Ik denk zelfs dat je zou kunnen stellen dat afkijken - op welke manier dan ook - de norm is in plaats van de uitzondering. Maar ik moest toen tenminste nog een beetje creatief in de weer door bijvoorbeeld officiële tentamenblaadjes stelen om bij het volgende tentamen weer mee te nemen. Ik ben eigenlijk best wel trots op alle manieren die ik heb bedacht om de regels te omzeilen.Je zou aan de ene kant kunnen zeggen dat je jezelf ermee in de vingers snijdt, omdat je niets leert en dus je tijd aan het verspillen bent. Maar aan de andere kant is waarschijnlijk toch al het geval, maar heb je nou eenmaal de keuze gemaakt en moet je binnen vier jaar afstuderen als je niet wilt vast komen te zitten met een financiële strop waar je de volgende vijftien jaar aan bungelt.Hoewel ik de reactie van de universiteit wel begrijp - de docenten doen hun best om studenten iets te leren, helpen studenten in principe met toetsen om meer informatie te beheersen die ze later in hun studie weer kunnen inzetten, en verwachten het respect dat studenten daar niet bij valsspelen - vind ik het ook getuigen van redelijk veel naïviteit. De meeste mensen zijn geboren opportunisten die gebruik maken van alle voor handen liggende middelen om beter uit de bus te komen. Een docent psychologie zou dat beter moeten weten dan iedereen.Je zou studenten dus best een handje kunnen helpen om die gemakszuchtprikkel te onderdrukken door ze het respect te tonen om een zaal te reserveren en afkijken moeilijker te maken. Geef ze een uitdaging in plaats van afkijken makkelijker te maken. Dan leren ze - behalve de tentamenstof - tenminste nog creatief valsspelen. Iets waar ze de rest van hun leven ongetwijfeld meer aan hebben dan een psychologische theorie die ze altijd nog op internet kunnen opzoeken.
Advertentie