Het is een fantastische tijd voor de gamesindustrie (en gamers)

Vandaag de dag kan bijna iedereen zijn eigen game ontwikkelen en uitbrengen en dat is fucking prachtig. Kleine indie studio’s schieten als paddenstoelen uit de grond en het aantal succesverhalen groeit hard mee. Dit is wel eens anders geweest: een paar jaar geleden was het bijna niet te doen om een beetje geld te verdienen met je eigen games.

De indie-scene heeft altijd al bestaan maar was weggestopt in een soort van lelijk verdomhoekje van de gamesindustrie. Voordat de digitale distributie een ding werd kon je alleen games op DVD/cartridge uit te brengen en aangezien het gros van de indie ontwikkelaars op instant noodles leeft was het persen en distribueren van duizenden DVD’s nooit een reële optie.

De eerste stappen om het oude model te doorbreken werden gemaakt tijdens de vorige generatie consoles. Op de Xbox 360, de PlayStation 3 en de Wii werd het voor het eerst mogelijk om kleinere games te downloaden op consoles. Toch zaten er destijds een hoop kansloze beperkingen aan deze download-diensten. Zo vond Microsoft het bijvoorbeeld nodig om een limiet van 50MB per game op de Xbox 360 in te stellen waardoor de eerste lichting Xbox Live Arcade-games de diepgang van een Upcoming.nl-artikel had. Denk bijvoorbeeld aan een Cloning Clyde uit 2006:

Gelukkig hadden de platformhouders snel door dat gamers meer wilden en werden de restricties versoepeld. De downloadbare games begonnen langzaamaan volwassen te worden en de droomwereld waarin iedereen op z’n zolderkamertje z’n eigen game kon maken begon realistischer te worden.

Toch waren ontwikkelaars nog afhankelijk van uitgevers om hun games uit te brengen. Microsoft gaf slechts een beperkt aantal uitgeverijen de mogelijkheid om games uit te brengen op haar download-dienst en ook bij de concurrentie was het bijna onmogelijk om games in eigen beheer uit te brengen. Door die strenge eisen werden indie's gedwongen om hun games alleen op de PC uit te brengen, waar de lat een stuk lager ligt dankzij distributiesystemen als Steam en Desura.

Met de komst van de Xbox One, PlayStation 4 en de Wii U hebben de drie grote fabrikanten opnieuw bekeken wat voor games ze in hun digitale winkels toe laten en alle pijlen wijzen er op dat de indie’s aanzienlijk beter af zijn. Sony liet snel na de aankondiging van de PlayStation 4 weten dat de onafhankelijken hun games in eigen beheer mochten uitbrengen en voegde daad bij het woord door op de afgelopen E3 tijdens de grote PlayStation-presentatie een achttal veelbelovende indie games op het podium te tonen. Microsoft bleef niet achter en introduceerde het ID@Xbox-initiatief voor de Xbox One.

ID@Xbox, waar de letters ID voor Independent Developer staan, is een programma dat opgericht is voor indie's om hun eigen titels uit te brengen. Aanmelden kan via een simpel formulier en als je aan een aantal voorwaarden voldoet krijg je een tweetal speciale Xbox One’s toegestuurd en kan je aan de slag. Uiteindelijk is het de bedoeling dat elke reguliere Xbox One gebruikt kan worden om games mee te maken maar deze functionaliteit is op het moment van schrijven nog niet beschikbaar.

Indie’s de mogelijkheid bieden om hun eigen games uit te geven is één ding, die games ook daadwerkelijk ontwikkelen een heel ander. Gelukkig wordt ook die drempel steeds lager. Het aanbod van tools om games mee te maken is enorm en iedereen met genoeg tijd en ambitie kan zijn eigen spelletje ontwikkelen. Of je nou hogere wiskunde hebt gestudeerd of net hebt uitgevogeld hoe bittorrent werkt: voor elk niveau is tegenwoordig wel een passend stuk game-ontwikkel-software.

Zo is er het prachtige Game Maker, een van origine Nederlands programma dat het serieuzere programmeerwerk combineert met eenvoudigere knip-en-plak-acties. De gratis versie van Game Maker is compleet genoeg om een goede indruk te geven en dankzij een groot aantal tutorials op YouTube kan zelfs jij na een weekendje prutsen zeggen dat je je eerste game hebt gemaakt. Vervolgens heb je voor 75 dollar per maand een Unity-licentie of voor zelfs maar 20 dollar per maand een licentie op Unreal Engine 4. Check het filmpje hieronder om te zien wat je voor die 20 dollar krijgt en besef dat de vorige versie van de Unreal Engine nog zo’n vijf ton kostte om te licenseren.

De effecten van al deze veranderingen zijn al goed merkbaar in de gamesindustrie. Veel veteranen uit het vak verruilen hun banen bij de grotere studio’s om zelf wat op te richten en ook de jonge aanwas begint liever voor zichzelf dan dat ze als loonslaaf beginnen bij een grote developer. De groei van de indie scene is in Nederland goed merkbaar bij de Dutch Game Garden in Utrecht waar momenteel vijftig (50) (!!!) kleine studio’s hard zitten te werken aan hun games onder het toeziend oog van een team van mentoren en coaches. Vijftig indie studio’s onder één dak is wat mij betreft de ultieme nerd-utopie.

Dankzij de brede beschikbaarheid en de groeiende kwaliteit stijgt ook het aantal succesverhalen. Een mooi voorbeeld is de Utrechtse studio Vlambeer die de ontwikkelkosten van de laatste  game Luftrausers in drie dagen wist terug te verdienen. De ultieme beloning na tweeënhalf jaar werk (en erg emotioneel zwaar, als je dit New Yorker-artikel over hun plotselinge rijkdom mag geloven). Luftrausers is daar zeker niet uniek in, zo werden de kosten van de prachtige game Dear Esther in zes (!!!) uur terugverdiend en ging de eveneens beeldschone game Superbrothers: Sword & Sworcery EP een slordige anderhalf miljoen keer over de digitale toonbank.

De verschuiving is niet alleen goed nieuws voor de ontwikkelaars die nu vrijer dan ooit zijn om hun eigen visie los te laten op hun games. Dankzij die vrijheid groeit het aantal bizarre, prachtige en fascinerende games met de dag. Tien jaar geleden was het ondenkbaar dat games als Antichamber, Goat Simulator en Spelunky het daglicht zagen, tegenwoordig komen ze in grote getale en zijn ze voor vrijwel iedereen binnen handbereik. Dus ik zou zeggen kijk naar titels als Brothers: A Tale of Two Sons, Papers Please? en Gone Home en besef dat het een prachtige tijd is voor de gamesindustrie.