Facebook creëert emotionele 'filter bubbles' om ons heen

Waarschijnlijk is het, hopelijk, geen verassing voor je dat je vrienden je deels vormen. Maar we denken dat dit op een laag niveau gebeurt: als je vrienden die het dichtste bij je staan tattoos hebben, polo’s dragen en vaak “chill” zeggen dan is het best mogelijk dat je dit gedrag overneemt – en zij nemen ook gedrag van jou over.

Maar wat gebeurt er op macroniveau, wanneer je vriendenkring niet allen uit tientallen mensen bestaat die je regelmatig ziet, maar ook uit honderden of duizenden kennissen online? Alle informatie die dan op je afkomt kan misschien vooral lijken te bestaan uit frivoliteiten van willekeurige mensen (en dat is ook zo) maar de gestage stroom van updates – foto’s, verkondigingen, straattaal – vormt je waarschijnlijk meer dan je denkt.

Een recent Facebook-onderzoek dat werd gepubliceerd in PNAS vond hard bewijs van de zogenaamde emotionele besmetting – emotionele toestanden die zich sociaal verspreiden, als een virus gemaakt van emoji – op het sociale netwerk.

Dus in plaats van dat je je wereldbeeld baseert op een kleine groep vrienden waar je op persoonlijk niveau contact mee hebt, wordt je mentale toestand beïnvloed door de willekeurige hoeveelheid willekeurige onzin van je sociale wereld die Facebook besluit je te laten zien. En dit ondanks het feit dat velen van ons de interacties op Facebook niet veel waarde geven in het gehele plaatje van een vriendschap.

En daarin schuilt het probleem: als onze sociale netwerken een groter effect hebben op ons wereldbeeld dat we verwachten, dan zitten we waarschijnlijk vast in filter bubbles waar we niet bewust over nadenken. (Dit natuurlijk vanuit de veronderstelling dat je Facebook, Twitter of iets ander gebruikt.)

De auteurs van het PNAS-onderzoek zeggen dat ongeveer in de eerste zin van hun onderzoek. “Emotionele toestanden kunnen worden overgedragen aan anderen via emotionele besmetting, wat ervoor zorgt dat mensen dezelfde emoties ervaren zonder het te beseffen,” schrijven Adam Kramera, Jamie Guillory en Jeffrey Hancock.

Emotionele besmetting is in de echte wereld inderdaad een goed gedocumenteerd fenomeen, en het is aangetoond dat het een belangrijke invloed is in groepsgedrag. Het is ook al eerder aangetoond dat dit gebeurt op Facebook – tekst is geen barrière. Door directe interacties; als iemand je een berichtje stuurt om te zeggen dat ze zich niet goed voelen, dan voel jij je daarna waarschijnlijk ook minder goed.

Tot op heden is er echter nog geen experimenteel bewijs dat emoties en stemmingen besmettelijk zijn als er geen directe interactie is tussen degene die het ervaart en het doel,” schrijven de auteurs.

Het experiment omvatte 689,003 Engelssprekende gebruikers, wiens tijdlijnen experimenteel werden veranderd om zo meer positieve, of meer negatieve berichten te laten zien van vrienden. Het eindresultaat? Wanneer gebruikers minder negatieve berichten op hun tijdlijn zagen, postten ze zelf ook minder negatieve reacties, en meer positieve. En wanneer ze minder positieve berichten zagen was het omgekeerd.

Ik zou niet bang worden dat Facebook je gedachten controleert of iets. Zoals de auteurs opmerken; “hoewel deze gegevens, voor zover bij ons bekend, het eerste experimentele bewijs leveren om de controversiële claims te steunen dat emoties kunnen verspreiden door een netwerk, is de hoeveelheid effect dat de manipulaties hebben klein.”

Als je zo’n klein effect vermenigvuldigt met Facebooks schaal wordt het interessant. De auteurs schrijven dat, gezien “de goed gedocumenteerde connectie tussen emoties en ons fysieke welzijn suggereert dat deze bevindingen van belang zijn voor de volksgezondheid.”

Ik denk dat het waarschijnlijk is dat emotionele besmetting zelfs een nog wijder effect heeft. In het afgelopen jaar hebben we studies gezien die suggereren dat social media onrust kunnen voorspellen, kinderen laten drinken, onze taal drastisch hervormen, ons kunnen veranderen in verstrooide verdrietige mensen, en ons vermogen om de waarheid te onderscheiden herzien.

Natuurlijk gelden de gebruikelijke waarschuwingen voor elke studie en het is niet eerlijk om Facebook de schuld te geven voor je huidige emotionele staat. We hebben het hier over kleine effecten verspreid over een enorm netwerk, en de effecten zijn voelbaar.

Een voorbeeld is de vaak beklaagde opkomst van clickbait en virale content in media. De reden voor deze generatie van stereotiepe inhoud content is het simpele feit dat het heel goed werkt op Facebook, en dat veel traffic een belangrijk doel is voor veel websites.

De belangrijkste reden waarom zulke verhalen populair zijn is dat ze, om wat voor reden dan ook, heel goed passen bij onze emotionele tijdsgeest, en zo viraal verspreiden. In feite is het bestaan van virale content alleen al het bewijs van emotionele besmetting. Dat een verhaal kan worden doorgegeven over talloze heterogene micro-netwerken laat zien dat Facebook in staat is om emotie en masse bijeen te drijven.

Virale content geeft ook inzicht in waarom emotionele besmetting iets is wat we moeten erkennen. De meeste gehoorde klacht over het opkomen van virale content is dat het een uniform beeld van de wereld stimuleert dat voornamelijk wordt gedreven door welk uitgangspunt het meest populair gaat worden. Waardoor creatieve gedachten geen aandacht meer krijgen.

Al voordat er internet was klaagde de media over homogenisering van de media, en waarschijnlijk zal dat altijd zo doorgaan. Maar het is moeilijk te ontkennen dat de opkomst van virale content heeft gezorgd voor meer outlets om zo meer van dezelfde stijlen en verhalen te produceren. Dus wat gebeurt er als onze emoties viraal gaan?

Dit creëert een omgeving waarin emotionele golven langzaam over grote lagen van de bevolking kunnen bewegen.

Eerder werk heeft al aangetoond dat woede een emotie is die meer viraal gaat dan vreugde, wat op zich al een fascinerende ontdekking is. Maar denk aan de oorzaak van virale woede. Simplistische inspelingen op onze moraal staan vaak bovenaan.  Als deze dingen ons raken doordat we ze gewoon lezen, zoals de PNAS-studie suggereert, dan kunnen onze emoties wel eens veel meer beïnvloed worden door waarheid dan we dachten.

Ik zal het zo zeggen: denk aan de laatste keer dan één van je vrienden een vorm van slecht nieuws had. (Ik heb me op negatieve emoties gericht omdat virale positiviteit niet iets slechts lijkt.) Je gaat naar je vriend toe, drinkt een paar biertjes, wijntjes of whatever jullie altijd doen, en achterhaalt wat er echt aan de hand is. En als je dan weggaat met een slecht gevoel over de wereld, dan weet je in ieder geval waarom je dat gevoel hebt.

Vergelijk dat met je sociale feed of choice, gevuld met mensen die tieren over hoe kut hun baas is, hoe slecht de overheid ze behandeld en dat alle mannen/vrouwen leugenaars zijn. Je hebt geen idee of dat wel echt waar is, en toch geeft het af op je onderbewuste.

Nogmaals, er zijn ook positieve effecten: het zien van posts van je vrienden over zomer en feestjes en puppy’s zorgt er waarschijnlijk ook voor dat je je goed voelt, zelfs als je niet precies weet waarom. En dat is het hele punt: of het nou is omdat we onszelf vergelijken met anderen of dat we onszelf inleven in anderen, zelfs als het maar een Facebook post is beïnvloeden onze social feeds onze emotionele staat veel meer dan we denken.

Als geheel genomen zou het suggereren dat we een ander soort filter bubble hebben gekregen, ook als het een doorlatende is. We hebben allemaal gezien hoe moeilijk het kan zijn om iets compleet nieuws te creëren op het internet, waar alles voortdurend evolueert, en waar bijna geen regionale invloed is. en het lijkt er op dat onze emoties ook niet totaal immuun zijn. Of dat goed of slecht is? Ik veronderstel dat dat afhangt van de stemming op Twitter vandaag.