Chronisch vermoeid? Er kan nu vastgesteld worden of je zeurt, of echt ziek bent

Het is de vriendin die wanneer jij net in vol ornaat klaar staat, toch maar thuis blijft. Het is je tante die graag een extra kussen in de rug wil, en die door jouw vader - de goedzak - altijd opgehaald -en naar huis gebracht wordt en niemand in de familie weet eigenlijk waarom. Soms is het een kennis, met pech je beste vriend. Meestal een collega.

Velen van ons kennen in ieder geval wel één zo'n vermoeiend karakter. Het lijkt er op dat het leven van deze mensen op de een of andere manier, een beetje zwaarder dan dat van anderen is. De mens die echt 'chronisch vermoeid' is, is tot nu toe moeilijk te onderscheiden geweest van mensen die depressief zijn, of mensen die gewoon zeuren. Er is alleen nooit echt een wetenschappelijk onderbouwd argument voor geweest.

Mensen met het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS), ook wel eens myalgische encefalomyelitis (ME) genoemd, werden tot nog toe gediagnostiseerd aan de hand van hun symptomen, en vaak naar de pseudo- en aanstellerij-ziektencatalogus verwezen.

Voor sommigen die hieronder vallen is er nu goed nieuws: het kan wetenschappelijk aangetoond worden dat je geen azijnzeiker bent. ​Er zijn namelijk aantoonbare veranderingen in het het bloed gevonden van mensen met CVS. Een ​panel van artsen van het Institute of Medicine heeft de ziekte daarom hernoemd: System Exertion Intolerance Disease (SEID).

In het bloed van de patiënten is een verhoogde hoeveelheid gamma-interferon cytokines te zien. Interferonen zijn glycoproteïne (eiwitten) die in de cellen van ons immuunsysteem worden afgescheiden na een infectie, ontsteking of virus. Gamma-interferonen zijn een type interferon (type-II) die geproduceerd wordt om een stimulatie of remming van een andere stof te reguleren. Zij worden ook wel de imuun-interferonen genoemd. Wanneer iemand een hevige ontsteking of virus op loopt worden deze stoffen door het lichaam gemaakt zodat ze met de 'slechte stoffen' kunnen gaan dueleren.

​

Dit is geen confetti maar structuur van gamma-interferonen ​vi​a

Er is nu dus een verhoging van deze stof bij patiënten gevonden, terwijl er in het lichaam geen ontstekingen of virussen zijn gevonden. Dat betekent dat de gamma-interferonen dus voor jan lul door het lijf aan het marcheren zijn. Ze worden door het immuunsysteem aangemaakt om ziekte en infectie te bestrijden. Daar gaat tijd en energie in zitten, terwijl dat in dit geval helemaal niet nodig is. Je moet je voorstellen dat er een heel leger van gamma-interferonen klaar staat, voor niets. Iedere dag weer. Met vermoeidheid als gevolg.

Volgens de ME/CVS Stichting Nederland heeft één op de 500 Nederlanders CVS-klachten. De grootste klacht is de abnormale vermoeidheid, die de ene patiënt dag en nacht in bed houdt en de andere constante pijn en zwaarmoedigheid bezorgd. Een deel van de patiënten ontwikkelt allergieën voor bepaalde voedingsstoffen en sommigen kunnen zelfs een bepaalde geur niet verdragen. Denk aan sterke parfum, huishoudchemicaliën of uitlaatgassen.

Patiënten hebben het dus zwaar en lopen daarbij ook nog eens tegen veel onbegrip en gezeik van buitenaf aan. Dat zal ongetwijfeld te maken hebben met het feit dat er tot nu toe nooit echt bewijs van 'ziekte' in het lichaam is gevonden en dus ook geen specifieke behandeling. Tot nu toe werden vaak voedingssupplementen of 'meer slapen' geadviseerd. Er zijn ook alternatieve behandelwijze, maar die zijn lang niet succesvol voor iedereen. Gelukkig kunnen sommige mensen met CVS-gerelateerde klachten, nu eindelijk een officiële diagnose krijgen, SEID.

Andersom werkt het ook. Wanneer de ziekte wordt uitgesloten weet je dus dat er iets anders aan de hand is. ​Vaak wordt SEID in verwarring gebracht met depressiviteit. De twee ziekten hebben namelijk veel vergelijkbare symptomen. Een simpele vraag die ​gesteld wordt aan patiënten is: "wat zou je doen als je niet ziek was?" Depressieve mensen hebben vaak geen antwoord, terwijl mensen met SEID ontzettend veel ideeën hebben over een gezonde toekomst vol activiteiten.

Het is goed nieuws dat er nu aantoonbare verschillen zijn in het bloed van mensen met SEID, er zijn namelijk al medicijnen op de markt die de aanmaak van cytokines remmen. Deze medicijnen zouden wel eens goed kunnen werken tegen de vermoeidheid. Het andere goede nieuws is: er kan nu voor altijd worden uitgesloten of iemand aan het zeuren is en zijn bek moet houden, of dat er daadwerkelijk iets aan de hand is.