FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Een deel van Antarctica smelt ineens met 300 biljoen liter per jaar

In 2008 was een enorme hoeveelheid ijs nog compleet bevroren. Nog geen jaar later is het bizar snel gaan smelten.

Ergens in 2009 begon regio van Antarctica, die voorheen altijd stabiel is geweest, opeens te smelten. En snel ook.

Een team van onderzoekers van de Universiteit van Bristol deed deze alarmerende ontdekking toen ze data bestudeerden van de CrySat 2, een weersatelliet. De poolkappen, die tot 2008 geen enkele verandering vertoonden, begonnen opeens 55 biljoen liter water per dag te verliezen. En dit proces leek niet te vertragen.

Advertentie

"Een andere, voorheen stabiele regio van Antarctica begint massa te verliezen," zegt Jonathan Bamber, professor in de geografie aan de Universiteit van Bristol. Hij is ook één van de auteurs van de studie die recentelijk in Science werd gepubliceerd. "Daarnaast lijkt het erop dat de regio nog jarenlang massa zal blijven verliezen, vanwege de geometrie van het bodemgesteente."

Deze regio is enorm: De smeltende poolkappen beslaan 750 kilometer aan kustlijn, waardoor het voor Antarctica de op één na grootste bron van smeltwater. Dit betekent ook dat ze significant zullen bijdragen aan de stijging van de zeespiegel.

"Wij schatten dat de potentiele bijdrage van deze regio ongeveer 20 centimeter per jaar is," aldus Bamber. Dit komt bovenop de totale stijging van de zeespiegel die het continent gaat veroorzaken. Dat is vorig jaar gestegen door de ineenstorting van een enorme ijsplaat, die de zeespiegel ruim drie meter zal laten stijgen. (Maar waarschijnlijk niet voor altijd.)

"Tot aan nu, hebben de ijskappen al grofweg 300 kubieke kilometer water aan de oceaan afgegeven," zegt Bert Wouters, de hoofdauteur van het onderzoek. "Dat staat gelijk aan bijna 350.000 keer het volume van het Empire State Building. Het oppervlak van sommige ijskappen die de onderzoekers analyseerden, was met bijna 4 meter gedaald. En dat gebeurde in een periode van slechts vijf jaar.

De wetenschappers zeggen dat het ijs in de regio zo snel verdwijnt, dat het kleine veranderingen veroorzaakt in het zwaartekrachtveld van de Aarde.

Advertentie

'A' laat de verandering in het ijs zien voor 2000-2008; 'B' voor 2009-2014.

De wetenschappers zeggen dat het ijs in de regio zo snel verdwijnt, dat het kleine veranderingen veroorzaakt in het zwaartekrachtveld van de Aarde.

Wat is er nou aan de hand? Waarom is zo'n groot stuk van de zuidpool opeens gaan smelten? "Wij denken dat de ijskappen rusten op een laagje relatief warm zeewater," zegt Bamber. Het opwarmende klimaat en het gat in de ozonlaag hebben op Antarctica de wind vanuit het westen versterkt. De wetenschappers denk dat de ijskappen hierdoor sneller zijn gaan dooien vanaf de onderkant. We wisten al dat het opwarmende zeewater een versnellend effect heeft op het smelten van de ijskappen van Antarctica—dat was de conclusie van een artikel dat al eerder dit jaar in Science werd gepubliceerd. Nu weten we ook wat de gevolgen daarvan zijn.

Deze nieuwe ontdekking benadrukt dat we, zeker wat betreft de opwarming van de aarde, rekening moeten houden met verrassingen. In 2008 was er nog een enorme hoeveelheid ijs dat nog helemaal was vastgevroren. Nog geen jaar later lekt dezelfde regio als een vergiet water in de oceaan. En wetenschappers zagen die ontwikkeling helemaal niet aankomen.

"Wij zijn verrast dat zo'n groot gebied, ongeveer 750 kilometers lang, zich zo is gaan gedragen. En dat het al sinds 2009 zo doorgaat," aldus Bamber. "We hielden geen rekening met zo'n plotselinge verandering in zo'n groot gebied."

Toen ik Bamber via email nog vroeg of hij door deze plotselinge verandering bang is dat in andere regio's hetzelfde gaat gebeuren antwoordde hij onmiddelijk: "Ja, daar ben ik zeker bang voor."