Deze indie developers vonden hun principes belangrijker dan geld

Nu indie games populairder dan ooit zijn lijkt het wel of elk bedrijf dat ook maar iets met games te maken heeft een graantje mee wil pikken van de hype. Grote bedrijven staan te springen om met indie developers samen te werken maar de twee totaal verschillende bedrijfsculturen hebben de afgelopen tijd tot een paar pijnlijke situaties geleid. Pijnlijke situaties waarvan een hoop valt te leren voor alle betrokken partijen en die hopelijk permanente gevolgen hebben voor de manier waarop men omgaat met kleinere onafhankelijke studio’s.

Een verhaal dat absoluut geen schoonheidsprijs verdient is dat van ‘GAME_JAM’. Het plan was om het principe van een game jam (stop een aantal developers bij elkaar en laat ze binnen een bepaalde tijd wat games ontwikkelen) om te zetten in een reality show met een competitie-element. Het geheel werd georganiseerd door YouTube-kanalen-netwerk Polaris, waarvan het moederbedrijf Maker Studios een maandje geleden door Disney werd opgekocht voor 500 miljoen dollar.

Polaris vroeg Mountain Dew om het geheel te sponsoren - want we weten allemaal dat gamers alleen maar Mountain Dew drinken - en nodigde een paar van de bekendste ontwikkelaars uit de indie scene uit om mee te doen. Onder de deelnemers zaten onder andere Davey Wreden (The Stanley Parable), Zoë Quinn (Depression Quest) en Adriel Wallick (Candescent, werkte ooit bij NASA).

Er is een hoop geschreven over de precieze gang van zaken maar waar het op neer kwam is dat een mannetje van PepsiCo (en dus Mountain Dew) besloot dat de reality-show wel wat drama kon gebruiken. Deze Matti Leshem vond het nodig om de deelnemers seksistische vragen stellen tot het punt dat Wallick en Quinn de beledigingen zat waren en de biezen pakten. Eindstand: een productie van 400.000 dollar in één dag verpest. Een dure les voor Polaris en Mountain Dew maar met een beetje geluk zorgt alle aandacht rondom deze blamage er voor dat dergelijke bedrijven in de toekomst twee keer achter hun oren krabben voordat ze een dergelijke streek flikken.

We hoeven niet veel verder terug te graven voor een ander mooi voorbeeld van een onafhankelijke ontwikkelaar die voet bij stuk hield en zijn principes belangrijker vond dan het grote geld. Nog geen week voor het hele GAME_JAM-drama zich afspeelde kwam namelijk het nieuws naar buiten dat Facebook besloten had om voor zo’n slordige twee miljard dollar Oculus te kopen.

Natuurlijk werd ‘het internet’ meteen woedend toen ‘hun’ geliefde Virtual Reality-belofte werd opgekocht door ’s werelds grootste reclamebedrijf maar waar het collectieve gejank van ‘het internet’ over het algemeen niet zoveel zoden aan de dijk zet, heeft Minecraft-ontwikkelaar Notch een stuk meer macht. Als het over zijn eigen game gaat althans.

Doordat de olijke Zweedse ontwikkelaar altijd de rechten van zijn eigen game heeft behouden kan hij doen wat de fuck hij wil en aangezien hij het niet zo op Facebook heeft, heeft hij besloten de Oculus Rift-port van Minecraft per direct te annuleren. Hoe je het ook wendt of keert is het ontbreken van één van de populairste games ooit slecht nieuws voor Oculus, zeker als je je beseft dat alleen de Xbox 360-versie van Minecraft al 12 miljoen (!!!) keer is verkocht.

Notch was niet de eerste en zal zeker niet de laatste zijn die een potentieel lucratief project de nek om draait omdat het kan. Nu is de kans groot dat de Virtual Reality-versie van Minecraft op een concurrerend VR platform verschijnt maar er zijn helaas ook voorbeelden van games die nooit meer het daglicht zullen zien omdat de ontwikkelaar de stekker er uit trok. Een veelbesproken voorbeeld van zo’n ontwikkelaar die de eer aan zichzelf houdt is de affaire Phil Fish.

Phil Fish is een prachtige excentrieke Canadees die bij veel gamers bekend werd dankzij zijn prachtige excentrieke game Fez. Om een goed beeld te krijgen van de intense man die Fish is raad ik iedereen aan om de documentaire Indie Game: The Movie te kijken.

Fish zijn carriere als game developer kwam tragisch ten einde toen Phil vorige zomer zelf besloot om de handdoek in de ring te gooien. Door zijn uitgesproken mening en zijn fameuze korte lontje was Fish een makkelijk doelwit voor verveelde pubertjes op het internet. Op 29 juli 2013 realiseerde Fish dat hij genoeg had van het gezeik en besloot hij te stoppen als game developer. Dit betekende ook gelijk het einde van de ontwikkeling van Fez 2, dat net een maand voor het incident was aangekondigd.

Nu is het annuleren van een game of een game jam of welk product dan ook nooit positief. Het betekent in al deze gevallen dat iemand zijn wens om iets te creëren moest opgeven omdat de obstakels onoverkoombaar bleken. En of dat nou door Mountain Dew, door Mark Zuckerberg of door pubertjes op het internet komt: het is altijd kut.

Toch is er wat moois aan alle drie de verhalen hierboven. Het zijn alle drie voorbeelden van onafhankelijke ontwikkelaars die hun principes belangrijker vinden dan hun succes. En het feit dat deze ontwikkelaars allemaal nog de vrijheid hebben om dergelijke beslissingen te maken geeft aan dat de indie scene er op dit moment gezond voor staat.

Naarmate de indie scene verder groeit zullen er ongetwijfeld nog veel meer van dit soort verhalen volgen. We kunnen alleen maar hopen dat de volgende lichting indie developers dezelfde stalen ballen heeft als de helden uit bovenstaande verhalen. Laten we met z’n allen hopen dat indie’s nooit braaf worden, nooit naar de pijpen van de grote spelers zullen dansen en vooral nooit het grote geld verkiezen boven hun idealen. Laten we hopen dat we nooit een Minecraft meets Farmville, een door KLM gesponsorde Luftrausers of een domme Utopia-achtige game jam hoeven meemaken.