Het juridisch gevecht waar de wereld al sinds Mohammed Ali vs Smokin' Joe Frazier op heeft gewacht, staat op de drempel om los te barsten. Ik heb het natuurlijk over de Nederlandse amateur vertaalhobbyisten versus BREIN. Ja hoor, je netvlies loopt je niet te fucken. De vertalers zijn helemaal klaar met de pesterijen van de auteursrechtenorganisatie. Dus nu trekken de ondertitelaars de bokshandschoenen der wet aan en slepen ze BREIN voor de rechter. Het enige wat ze nog tegenhoudt is de financiering.
Advertentie
Om te beginnen, even korte terugblik op vertalend Nederland uit mijn vorige artikel over de stille helden die je torrents ondertitelen. Vorig jaar werd de online amateurvertalingcommunity uit de schaduw getrokken. Stichting BREIN, de auteursrechtpolitie van Nederland, had zijn pijlen er namelijk op gericht. Omdat er natuurlijk auteursrecht ligt op de dialoog die onze online helden vertaalden, waren deze rascriminelen illegaal bezig. BREIN eiste een vergoeding van 1500 euro van de ondertitelsites voor de kosten van onderzoek dat BREIN naar hen had uitgevoerd, en een boete van 500 euro voor elke dag dat ze nog ondertitels zouden verspreiden. Omdat de ondertitelsites geen geld hadden voor de boete of een rechtszaak gooiden sites zoals bierdopje.nl en ondertitels.nl (al in 2004) de handdoek al snel in de ring. Sindsdien hosten veel ondertitelsites hun hobby vanuit het buitenland, maar hebben veel vertalers – waaronder Suurtje – ook hun hobby opgegeven uit angst voor vervolging door BREIN.Maar daar houd het verhaal niet op. Het afgelopen jaar hebben zeven mensen uit de ondertitel community zich verenigd onder de gemeenschappelijke noemer: 'Laat ondertitels vrij' (die ik vanaf nu voor het gemak LOV ga noemen). Ook vertaalsuperster Suurtje is een van deze mensen. Hun eis is simpel: 'amateur ondertitels moeten gewoon vrij te verkrijgen zijn'. Achter de schermen heeft LOV met de hulp van donaties juridisch advies gezocht en hebben hun advocaten een concept dagvaarding opgesteld.
Advertentie
LOV heeft al twee keer met BREIN rond de tafel gezeten, aangezien het volgens de Nederlandse wet verplicht is om, voordat een rechtszaak wordt gestart, te kijken of een schikking mogelijk is. Uit deze besprekingen is niks nieuws of bruikbaars voort gekomen dus nu zijn de ondertitelaars in beraadt of ze naar de rechter zullen stappen. Wat ze nu nog vooral tegenhoudt zijn de procesrisico's die er aan de juridische procedure verbonden zijn. Maar hier later meer over.Waarom zouden ondertitels vrij moeten zijn, vraag jij, onze sympathieke lezer, je af? De groep stelt dat veel series niet in Nederland worden uitgezonden of verkrijgbaar zijn op DVD/Blu-ray en dat het dan heel fijn is om de series toch te kunnen bekijken met ondertiteling. Ze stellen dat er genoeg legale programma's zijn om series met de ondertiteling samen te voegen, maar de ondertiteling openbaar maken is dan weer niet oké. En wie heeft er nog meer last van? De doven! De doven? Ja, de doven. Die zijn nu ook de sigaar, het haasje, de klos, de pineut en de pisang. Zij konden eerst lekker series kijken met ondertiteling maar nu wordt zelfs dat greintje plezier van hun ontnomen. De doven, verdomme!Even voor de goede orde, het gaat hier niet alleen om illegaal gedownloade films via torrents bijvoorbeeld. Er zijn genoeg films in/uit het buitenland beschikbaar die nooit in Nederland verschijnen. Het is natuurlijk wel chill als je naar je obscure Oost-Europese dramaserie of Japanse underground anime met ondertitels kan kijken.
Advertentie
LOV gaat een zogenaamde 'verklaring voor recht' procedure aanspannen, waarin aan de rechter gevraagd om 'te verklaren' dat:- het recht op vrijheid van meningsuiting en het recht op toegang tot informatie kunnen prevaleren boven de rechten van auteursrechthebbenden;- het vervaardigen en openbaar maken van ondertitels onder bepaalde omstandigheden geen auteursrechtinbreuk oplevert;- dat BREIN – zonder dat ze van de wet die bevoegdheid hebben gekregen – de ondertitelaars boetes hebben gegeven om de auteursrechtinbreuk direct te staken en daarbij zware druk heeft uitgeoefend opdat er akkoord werd gegaan met een (ondertitel)onthoudingsverklaring met hoge, niet nader gespecificeerde boetes en schadevergoedingen.
Wat houdt de ondertitelaars nog tegen? Nou, geld. LOV is al heel ver gekomen met behulp van donaties maar ze weten natuurlijk niet zeker of het deze rechtszaak zal gaan winnen. Als BREIN wint moet LOV niet alleen hun eigen juridische kosten betalen, maar ook die van BREIN vergoeden. Niemand van de ondertitelaars heeft genoeg geld om deze kosten op te vangen. Dus willen ze een vervolgstap zetten dan hebben ze meer geld nodig.Het doel van Laat Ondertitels Vrij is €30.000,- en dat bedrag begint al enigszins in zicht te komen. De donatie heeft al, op het moment van schrijven, € 13.595 opgehaald. LOV zit nu dus op 45% van wat het nodig heeft. Geloof jij in de rechtszaak en wil je ook dat ondertitels voor iedereen beschikbaar zijn? Dan kan je hier je steun betuigen of doneren. Tot er genoeg geld is opgehaald, is het dus nog even wachten op de rechtszaak.