De meeste depressieve mensen worden niet behandeld

Het grootste deel van de mensen met een depressie wereldwijd krijgen niet eens een minimale behandeling, blijkt uit een onderzoek dat deze week werd gepubliceerd in de British Journal of Psychiatry. Dit werd gebaseerd op enquêtes met meer dan 50.000 mensen in 21 landen, waaronder Nederland. Terwijl de situatie aanzienlijk verbeterd in de ontwikkelde landen, krijgen slechts één op de vijf een gepaste behandeling ondanks dat het hier het meest beschikbaar is. In de armste landen zakt dit cijfer zelfs tot de één op de zevenentwintig.

De bevindingen zijn gebaseerd op een analyse van de data van WHO World Mental Health Enquêtes, een collectie van 23 gemeenschappen van 10 lage- en middeninkomenslanden (Brazilië, Bulgarije, Colombia, Irak, Libanon, Mexico, Nigeria, China, Peru en Roemenië) en 11 hoge-inkomenslanden (Argentinië, België, Frankrijk, Duitsland, Israël, Italië, Japan, Nederland, Portugal, Spanje, en de Verenigde Staten). In al deze gegevens vonden de onderzoekers, onder leiding van hoogleraar psychiatrie Graham Thornicroft van de King's College London, 4331 mensen met een depressie.

In meer dan de helft van de gevallen (56 procent), waren respondenten zich ervan bewust dat ze hulp nodig hadden. 71 procent van die groep zocht tenminste één keer naar een behandeling, terwijl 41 procent van de behandeling-zoekende groep ook daadwerkelijk minimaal toegepaste behandeling kreeg (zowel reguliere gesprekstherapie met een professional of een farmacologische behandeling in combinatie met regulier bezoek van dokters).

Volgens het Global Burden of Disease 2010 onderzoek – die wordt geciteerd in het nieuwe verslag – is een depressieve stoornis (MDD) de tweede wereldwijde oorzaak voor een lang leven met een beperking. Volgens dat onderzoek is MDD de negentiende meest algemene ziekte in de wereld, en één van de meest zware, gezien de verhouding van mensen met een depressie en de lange periode dat ze hiermee kampen.

"Het bewustzijn dat MDD betrouwbaar kan worden gediagnosticeerd en behandeld in eerstelijnsgezondheidszorg neemt toe. Dit kan door middel van antidepressiva en/of korte gestructureerde psychologische therapieën, maar er zijn ook grote belemmeringen voor deze zorg," schrijven Thornicroft en zijn collega's. "Hieronder vallen zowel problemen aan de aanbodzijde (bijvoorbeeld het beleid om in middelen te investeren en de daaruit voortvloeiende schaarste aan diensten voor geestelijke gezondheid, de gemeenschap en menselijke hulp), als aan de vraagkant (bijvoorbeeld een gebrek aan bewustzijn van MDD als een behandelbare ziekte, het stigma en de sociale uitsluiting die ervoor zorgen dat minder mensen hulp zoeken)."

Met andere woorden, het gaat niet erg goed. Maar dat is geen verrassing.

Wat daarnaast ook geen verrassing is: "De substantiële economische kosten voor de mensen met MDD en de gemeenschap, vanwege het lage aantal behandelingen en herstel."

Het onderzoek is dus vooral een extra bevestiging dat er een groot gat zit in de behandeling van depressie. Een specifiek deel van dit blootgelegde gat is vooral vervelend. Terwijl de helft van de mensen met een depressie weet dat ze behandeld moeten worden en hier ook toegang tot hebben, zoekt slechts een klein deel van deze groep ook echt hulp. En een nog kleiner deel doet er ook daadwerkelijk voldoende aan. Het onderzoek stipt aan dat de reden hiervoor is terug te leiden tot een paar dingen, waaronder de veronderstelde kwaliteit van de beschikbare diensten en het hoge aantal gestopte behandelingen.

In totaal praten we over honderden miljoenen mensen met een depressie (er zijn er 350 miljoen wereldwijd), die lijden terwijl ze kunnen worden behandeld. Dat is gewoon onacceptabel.

Tot slot stelt Thornicroft, in een verklaring van King's College, het volgende: "Het verstrekken van behandelingen zodat alle mensen met een depressie worden geholpen is cruciaal. Niet alleen voor het terugdringen van het onvermogen van mensen en het aantal zelfmoorden, maar ook vanuit een moreel en mensenrechtelijk perspectief, en om mensen te helpen weer een productief onderdeel van de maatschappij te laten worden."