FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Massa-surveillance is de grootste bedreiging voor de rechten van de mens

In de toekomst van oorlogsvoering gaan data een steeds grotere rol spelen.

Als we vooruitkijken naar de oorlogen van de toekomst - of ze nu om olie, water of iets anders gevochten gaan worden - moeten we er vooral bij stilstaan welke technologieën de grootste bedreiging zullen vormen voor de mensheid. Misschien killer robots, of virtual realitymartelingen? Het antwoord op deze vraag ligt misschien wel dichterbij dan we denken: overheidssurveillance.

Een panel van juridische experts besprak de toekomstige manieren waarop mensenrechten geschonden kunnen gaan worden. Woensdag werden op de Future of War conference in Washington verschillende scenario's doorgenomen. Van autonome wapens tot een eindeloze staat van oorlog. Maar één specifiek onderwerp bracht al deze scenario's bij elkaar: het op grote schaal verzamelen van data door naties die het recht hebben om mensen om te leggen aan de hand van deze data.

Advertentie

"Bedenk eens wat drones allemaal teweeg gebracht hebben: het zijn platforms voor surveillance en het herkennen van mensen of objecten," zei Daniel Rothenberg, co-directeur van de Future of War project en hoogleraar mensenrechten aan de Arizona State University. "Drones kunnen raketten hebben, maar ze kunnen ook enorme hoeveelheden informatie verzamelen over een bepaald gebied."

"De verzamelde informatie staat niet op zichzelf, maar moet samengebracht worden met menselijke intelligentie om waarde te hebben. Op deze manier kunnen operaties en militaire doelen nauwkeurig in kaart gebracht worden. Ook andere onbekende gebieden kunnen zo in beeld gebracht worden, en de implicaties hiervan zijn nog niet helemaal helder," voegde hij eraan toe.

"Het verzamelen van digitale data vormt een uitzonderlijke uitdaging voor de menselijke waardigheid"

Waardigheid is volgens Rothenberg de basis voor alle mensenrechten. Het wordt in artikel 1 van de verklaring van de rechten van de mens genoemd. In november nam de VN een resolutie aan die massasurveillance veroordeelde: "het is in strijd met de fundamenten van de democratische samenleving."

"De digitale dataverzameling is sterk verbonden met mechanismen die de toekomstige menselijke waardigheid aan kunnen tasten. We hebben er alleen nog niet de goede woorden voor om dit te kunnen bevatten," zei hij. Rothenberg's statement komt een aantal weken nadat de Justice Department naar buiten bracht dat ze geen adequaat privacy-impactrapport hadden omdat de FBI al sinds 2005 met drones rondvliegt in de VS. Deze boodschap kwam zes maanden nadat de FBI weigerde rapporten vrij te geven die eigenlijk publiek zijn.

Advertentie

Richtlijnen van de FBI omtrent privacy en drones

"Het is niet duidelijk onder welk juridisch regime en beleid de data verzameld wordt. Ook is het niet duidelijk welke autoriteit deze data continu kan verwerken en analyseren," zei Rothenberg.

Dat overheden geen bezwaar hebben bij het herhaaldelijk overtreden van wetten is de afgelopen tijd wel gebleken. Vorige week werd duidelijk dat de NSA en de Britse GCHQ inbraken in het netwerk van Gemalto, een wereldwijde simkaartfabricant. Ze deden dit met het doel om encryptiesleutels te stelen die het mogelijk zouden maken voor de NSA om alle telefoons met een Gemalto-simkaart af te tappen voor telefoontjes, smsjes en dataverkeer.

Er is geen reden om te denken dat dit soort acties gaan afnemen. "Als dit nog maar het begin is, dan mogen we onze borst nat maken voor de toekomst," zei Rothenberg.

Het debat over de legaliteit van deze acties is nog steeds gaande, Gemalto heeft echter goede redenen om de NSA voor de rechter te slepen voor indringing. Volgens Ryan Goodman, een hoogleraar in de rechten aan New York University, is het juridische pad het enige juiste pad.

"De wet heeft een bepaalde flexibiliteit in zich, de grondwet is vooral flexibel omdat het in een tijd geschreven werd waarin de technologie van nu ondenkbaar was," zei Goodman. "De overwegingen van de schrijvers van de grondwet zijn totaal anders dan de overwegingen die nu relevant zijn."