Arme landen worden tekort gedaan met het klimaatakkoord van Parijs

Het is makkelijk om onszelf te feliciteren met een goede prestatie in Parijs, maar het is veel moeilijker om te erkennen dat we wederom steken hebben laten vallen.

Afgelopen zaterdag zijn de leiders van 196 landen het na 13 dagen onderhandelen eens geworden over een plan om de wereld niet meer dan twee graden warmer te laten worden in vergelijking met de situatie van voor de industriële revolutie.

Allereerst hebben arme landen een regeling die zij heel belangrijk vonden moeten laten schieten. Al vroeg in de onderhandelingen stelden vertegenwoordigers van ontwikkelingslanden een schadeloosstelling voor, om hun landen te kunnen beschermen tegen de nadelige effecten van klimaatverandering, waaronder hevigere orkanen en de stijgende zeespiegel.

Deze clausule zou rijke landen juridisch verplichten dat ze gezamenlijk ieder jaar minimaal 100 miljard euro apart zetten om arme landen te helpen om te gaan met de problemen die zijn ontstaan door de opwarming van de aarde.

In de uiteindelijke tekst van het akkoord is deze regeling helaas niet terug te vinden. In plaats daarvan is het verplaatst naar het voorwoord van het document, waardoor deze afspraak niet juridisch bindend is. Met andere woorden zal dit plan dus waarschijnlijk nooit uitgevoerd worden.

Deze uitkomst lijkt erg veel op wat er in 2009 in Kopenhagen gebeurde. Deze klimaatonderhandelingen worden door velen als een mislukking gezien. Toen hadden landen al miljarden toegezegd, maar nu zien we dat, zonder juridische consequenties, deze belofte niet veel waard is. "Wij hebben altijd gezegd dat het belangrijk is dat die 100 miljard dollar in een verdrag verankerd wordt," aldus Tosi Mpanu-Mpanu, een onderhandelaar namens de Democratische Republiek Congo, in The Times.

Het falen van dit voorstel is niet het enige punt waarin het klimaatakkoord tekortschiet. Critici, zoals klimatoloog Jim Hansen, hebben al voor het begin van de onderhandelingen gezegd dat een verdrag nooit in staat zou zijn om catastrofale klimaatverandering te stoppen. Dit komt omdat de onderhandelaars nooit van plan waren te praten over financiële prikkels om de uitstoot van CO2 te verminderen.

Vorige maand zei Hansen dat een akkoord "onversneden 100% pure bullshit" is, zolang er geen universele belasting op koolstofdioxide wordt ingevoerd.

This agreement won't save the planet. It may have saved the chance to save the planet (if we all fight like hell in the years ahead) @cop21
— Bill McKibben (@billmckibben) 12 december 2015

Critici zeggen dat, zolang fossiele brandstoffen de goedkoopste bronnen van energie blijven, de opwarming van de aarde alleen maar erger zal worden. En dan voelt het een beetje misplaatst als politici elkaar nu gaan feliciteren met hun laatste akkoord.