Dit is hoe Nederland het afgelopen jaar drugs gebruikte

Vandaag is de Global Drug Survey (GDS) 2017 verschenen, het grootste onderzoek naar drugs- en alcoholgebruik ter wereld, waaraan ruim 115.000 mensen uit 50 landen deelnemen. In het onderzoek wordt gekeken naar trends op het gebied van drugsgebruik, en worden die trends per land vergeleken.

In Nederland werd de uitgebreide vragenlijst waarop het onderzoek is gebaseerd ingevuld door 3219 mensen. Die mensen doen op eigen initiatief mee, en het is daarom te verwachten dat zij op z'n minst een verhoogde interesse hebben in drugs. Als gevolg daarvan kunnen uit de resultaten van het onderzoek geen conclusies worden getrokken over de hele Nederlandse bevolking. Wat wel kan, is het vergelijken van verschillende landen. Zo gaf 53,1% van de Nederlandse ondervraagden aan in de afgelopen maand (illegale) drugs te hebben gebruikt. Dat wil niet zeggen dat half Nederland in de afgelopen vier weken heeft zitten spacen, maar als je dit cijfer afzet tegen het wereldwijde gemiddelde van 36,8%, kun je wel voorzichtig concluderen dat Nederlanders relatief verzot zijn op verdovende middelen.

Dit zijn verder de belangrijkste conclusies uit het onderzoek:

Uit het onderzoek van dit jaar komen een paar opvallende dingen naar voren. Zo houden Nederlanders volgens de GDS bovengemiddeld veel van drank. Nu zou je ook tot die conclusie kunnen komen door op vrijdagavond een rondje te fietsen door de vele uitgaansgebieden die ons land rijk is, maar als het in zo'n onderzoek staat is het ook echt waar. Van de landen die deelnemen aan het onderzoek blijven alleen de Denen en de Ieren ons voor, als het gaat om problematisch alcoholgebruik – dat afhangt van verschillende factoren. Zo belanden Nederlanders relatief vaak op de eerste hulp na een avondje stevig zuipen, en kunnen we ons relatief vaak niet meer herinneren wat we de vorige avond allemaal hebben uitgevroten. Daarnaast zijn Nederlanders van vrijwel alle landen het minste van plan om het wat rustiger aan te doen met ons drankgebruik.

Ook op het gebied van cannabisgebruik wijkt Nederland af van andere landen – en dat werkt zowel positief als negatief. Een van de minder goede gewoontes die Nederlanders hebben ten opzichte van andere landen is dat we veel vaker wiet of hasj met tabak roken – in joints. Wereldwijd is het roken van pure joints en het gebruik van vaporizers populairder. Vanwege de schadelijke stoffen in tabak is het roken van joints een relatief ongezonde manier om high te worden. Daar staat tegenover dat Nederlandse stoners minder vaak blowen dan het wereldwijde gemiddelde. Daarnaast roken Nederlanders per keer dat ze cannabis gebruiken relatief weinig van het spul – gemiddeld niet meer dan een kwart gram – ondanks het feit dat je bij ons, anders dan in veel andere landen in het onderzoek, gewoon naar de coffeeshop kunt voor je softdrugs.

Mdma is de populairste drug in Nederland die volgens de wet verboden is. Bijna de helft (48,1%) van de ondervraagden gaf aan in het afgelopen jaar mdma te hebben gebruikt. In 70% van de gevallen werd de drug in pil- of capsulevorm gebruikt, vooral in de vorm van xtc. Het mdma-gebruik onder Nederlandse ondervraagden is opvallend hoger dan in de rest van de wereld. In de rest van de wereld gaf slechts 19% van de ondervraagden aan weleens een pilletje te slikken (of op andere manieren mdma te gebruiken).

De gemiddelde xtc-pil in Nederland bevat momenteel zo'n 160mg mdma per gram xtc. Verder valt het op dat Nederlanders hun pillen nauwelijks laten testen (11,5% in Nederland tegen 10,2% wereldwijd), terwijl het aantal testlocaties in Nederland ver boven het wereldwijde gemiddelde ligt.

Lachgas heeft – hoewel het natuurlijk een nogal ander soort, legale, drug is – dit jaar mdma bijna ingehaald qua populariteit. Daarnaast wordt nergens in de wereld zoveel lachgas gebruikt als in Nederland. Van de ondervraagden gaf 48,0% aan in het laatste jaar een of meer ballonnetjes te hebben gebruikt. Vorig jaar hield het Verenigd Koninkrijk ons nog van de eerste plaats, maar sinds de Britse overheid recreatief gebruik van lachgas heeft verboden, is het gebruik daar sterk gedaald.

Tot slot! Ook in het gebruik van zogenaamde Nieuwe Psychoactieve Stoffen (NPS), zoals 4FA en 2CB, staat Nederland wereldwijd op nummer één. Een verklaring daarvoor zou kunnen schuilen in het feit dat Nederlandse gebruikers van NPS vooral op zoek zijn naar een middel dat het gebruik van mdma nabootst, terwijl wereldwijd mensen vooral aangeven een lsd-vervanger te zoeken in NPS. Omdat mdma veel populairder is dan lsd ligt het voor de hand dat meer Nederlanders naar NPS grijpen.