Wat is de iPhone?
Bild: Chris Kindred

FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Wat is de iPhone?

Een onderzoek naar ‘s werelds meest populaire en meest winstgevende product.

Brian Merchant is de auteur van The One Device: The Secret History of the iPhone. Hij was redacteur bij Motherboard van 2012 tot en met 2016 en is nu redacteur bij Terraform. Omdat de iPhone 10 jaar oud is geworden, vroeg ik hem om te vertellen over wat hij heeft geleerd tijdens het schrijven van zijn boek. -Jason Koebler

De iPhone is misschien wel het bestverkopende product aller tijden. De iPhone is de populairste mobiele computer die ooit is gemaakt. Het is het resultaat van het beste user-interface-ontwerp en de beste software in de geschiedenis van de technologische industrie. De iPhone is iets waar je terug naar huis gaat, zelfs als je al bijna op je werk bent en eigenlijk al te laat bent.

Advertentie

De iPhone is ook de bron van ontzettend veel ellende voor fabriekswerkers die er honderden per dag met de hand in elkaar moeten zetten. De iPhone is een verzameling metalen, materialen en elementen die onder erbarmelijke omstandigheden worden gewonnen in mijnen op bijna alle continenten. De iPhone is een vehikel van snelle verbinding en afleiding; een op de tast bediend commandocentrum voor de apps en spelletjes die met een steeds grotere kracht aan onze levens trekken.

De iPhone is al deze dingen en nog veel meer. Ik hoop dat ik sommigen daarvan goed genoeg uit heb weten te diepen – ik heb het grootste gedeelte van de afgelopen jaren de oorsprong en invloed onderzocht van wat Steve Jobs het "enige apparaat" noemde en heb de resultaten gedestilleerd tot dit boek. Het onderzoek bracht mij – en een aantal collega's van Motherboard – van de lithiummijnen in Atacama in de droogste woestijn op aarde, tot de grootste bijeenkomst van hackers in Noord-Amerika, tot de megafabrieken van Shenzhen in China.

Lithiummijnen in de Atacamawoestijn, Chili. Foto: Brian Merchant

En er is nog veel meer om onder de loep te nemen. Deze week brengt Motherboard je verhalen die stilstaan bij de manieren waarop de iPhone onze cultuur heeft beïnvloed en veranderd. Want hoewel het duidelijk is dat de iPhone veel heeft veranderd in hoe we naar ons leven kijken, is het nog steeds niet helemaal duidelijk wat het is, en wat het voor ons betekent.

Het belangrijkste om op te merken over de iPhone is, denk ik, dat het geen doorbraak of überhaupt nieuwe technologie was. Het is, zoals de curator van het Computer History Museum Chris Garcia uitlegt, wat je confluentietechnologie noemt. Elk exemplaar is een containerschip vol met talloze eerdere uitvindingen, ideeën en werkuren. De hoeveelheid menselijk zweet, hersenkracht en lijden die in dit toestel zitten, zijn bijna niet voor te stellen. Het idee dat de iPhone één ding is, of een enkele uitvinder heeft – zelfs Jobs – is absurd. Er was een heuse onzichtbare stad van samenzweerders over meerdere generaties nodig om het mogelijk te maken, en een fabriek van dezelfde grote om het samen te brengen. Als de iPhone iets niet is, is het een geesteskind van Steve Jobs. Dus wat is het dan wel?

Advertentie

Foto: Brian Merchant

Een slimmere telefoon
Toen Frank Canova Jr. me de eerste smartphone liet zien, de Simon – die hij in 1993 voor IBM bouwde – viel het me op hoeveel hij op de iPhone leek. Niet in vorm of ontwerp, het ding was gigantisch, want de chips van die tijd moesten erin passen. Wel in functie. Bijna anderhalf decennium voor de iPhone, een andere zwarte rechthoek met een touchscreen en een rooster met apps, kwam er een mobiele computer op de markt. En flopte volledig. De technologie was er niet klaar voor, lacht Canova vandaag. "Het draait allemaal om timeframes." Ja, een manier om naar de iPhone te kijken is als de culminatie van meer dan honderd jaar menselijk dromen over draagbare audiovisuele communicatiemiddelen. Al sinds de laatste decennia van de negentiende eeuw fantaseren we over apparaten als een "telefonoscoop", waarmee we in contact staan met vrienden en familie ongeacht de afstand.

Dus het is logisch dat we compleet verslaafd zijn nu we alles hebben dat we altijd al wilden. Zoals historicus van mobiele technologie Jon Agar zegt, "Het is echt extreem bijzonder dat we een nieuw apparaat uitkiezen dat we altijd bij ons hebben… Kleren, een paleolithisch ding? Een bril? En een telefoon. De lijst is kort. Om die lijst te halen, moet het bijna universeel gewenst zijn."

Vannevar Bush's memex, the Atlantic.

Verbeteren, afleiden
De iPhone is het eerste apparaat dat zowel alomtegenwoordig, als veelzijdig genoeg is om te passen bij de ware definitie van mens-computersymbiose. Het is de gecomputeriseerde kennisvergroter die technologische pioniers als Vannevar Bush, JR Licklider, Doug Engelbart en Alan Kay voorspelden die ons helpt navigeren in een steeds complexere wereld. Dat, dachten ze, was de ultieme belofte van computers.

Advertentie

Toen ik Kay opzocht, vroeg ik hem hoe de iPhone het een halve eeuw na deze pioniers deed. Het probleem is, beklaagde hij zich, dat de iPhone en zijn soortgenoten meer ontworpen zijn om media en informatie te consumeren dan om nieuwe manieren te bedenken om het te ordenen en creëren. Een van de grote vragen over de iPhone is of het meer toevoegt aan de samenleving dan er afbreuk aan doet. Door de altijd aanwezige GPS, educatieve apps en de verbindende kracht van sociale media op tegen het altijd verdrinken in informatie, pay-to-play game-apps en tijdverslindende uitspattingen van sociale media?

Overal waar ik kwam tijdens mijn reizen voor het boek, zag ik bewijzen voor allebei. Kunstenaars die door de straten van Parijs slenterden met hun neus in hun telefoon. Een tafel met mannen in thawbs in Abu Dhabi die lachten om een video op YouTube rond een waterpijp. Protesteerders die een mars organiseren en er verslag van doen in Los Angeles. Chinese werkers in een iPhonefabriek die helemaal opgaan in hun smartphone tijdens een noedelpauze.

Toen ik vanuit Silicon Valley naar huis reed na een lang weekend interviews houden met iPhone-pioniers, schoot een man me voorbij op een Kawasaki-motor, met zeker 130 kilometer per uur. Terwijl hij ondertussen met een hand op z'n telefoon bezig was. Ik ben geen uitzondering, er zijn waarschijnlijk hele steden wiens skylines ik me niet kan herinneren omdat mijn gezicht aan mijn sociale mediafeeds vast zat gelijmd. En toch, nadat ik over de zwarte markten voor iPhones in Shenzhen had gestruind, de bloeiende appscene in Nairobi had onderzocht, of de lithiummijnen van Chili had bekeken, deed ik altijd hetzelfde zodra ik thuiskwam. Facetimen met mijn familie thuis. De iPhone trekt ons een web binnen van grote macht, grote verantwoordelijkheid, en misschien groot risico.

Advertentie

"We hadden er een waarschuwingslabel bij moeten doen," zegt Kay.

De iPhone 7 op het launchevent in 2016.

Het belangrijkste product van Apple
De iPhone zorgt voor tweederde van de omzet van het meest waardevolle bedrijf op de planeet. Sinds 2007 zijn er meer dan een miljard iPhones verkocht. Volgens een financiële data-analyse van de 500 Standard & Poor-bedrijven die consumentenproducten maken is de iPhone winstgevender dan sigaretten. De iPhone is duidelijk het Apples meest winstgevende product.

Jony Ive's eerste ontwerpen voor de iPhone.

Jobs had al zo'n vermoeden dat dat zo zou zijn. Tijdens het gehaaste ontwikkelingsproces zei hij tegen zijn team: "Jongens, jullie hebben waarschijnlijk geen idee, maar wat jullie aan het doen zijn, is belangrijker dan wat we met de oorspronkelijke Mac deden." En hij zou gelijk krijgen, dankzij een handjevol essentiële innovaties.

De introductie van de wereld aan touch-technologie
De iPhone introduceerde de massa's aan multitouch-technologie. Dat kwam door Wayne Westerman, een briljante PhD-student die een bedrijf genaamd FingerWorks oprichtte. Hij had een prototype ontwikkeld van een toetsenbord dat met touchscreentechnologie werkte. Apple kocht FingerWorks in 2005 op om de technologie te kunnen integreren – waarvan Jobs zei dat Apple het uit had gevonden – in de iPhone.

De meest populaire gebruikersinterface ooit
Op eenzelfde manier is er een team van onbezongen helden die de gebruikersinterface hebben ontworpen. Bas Ording, Imran Chaudhri, Grag Christie, Freddy Anzures en anderen hebben de software ontworpen die nu ons leven bepaalt. Ontwikkelaars als Richard Williamson, Henri Lamiraux, Nitin Ganatra en Andy Grignon hebben die onder leiding van Scott Forstall tot leven gebracht. Het industriële ontwerpteam van Jony Ive en het hardwareontwikkelingsteam van Tony Fadell en David Tupman hebben vorm met functie verenigd.

Advertentie

De iPhone is hun elektronische kunstwerk - de uitvinding van een team toegewijde, ambitieuze en slapeloze Appelaars die Steve Jobs zijn belangrijkste nalatenschap gaven. De iPhone is ook het thuis van de App Store – het geheime ingrediënt waaraan de telefoon z'n succes te danken heeft. Een ding waar Jobs eerst helemaal niet zo enthousiast over was.

De gebruikersinterface is sindsdien talloze keren gekopieerd door de o.a. Android dat op elke andere smartphone te vinden is die geen Phone is.

Motherboard-editor Jason Koebler in Cerro Rico. Foto: Brian Merchant

Een verzameling grondstoffen uit alle hoekjes van de wereld
Apple doet zijn voordeel met aanvoer van goedkope grondstoffen vanuit de hele wereld die in China in elkaar gezet worden en daarna weer over de hele wereld verspreid worden. Het leven van een iPhone begint in de tinmijnen van Bolivia waar de mijnwerkers het metaal uit de steeds instabielere muren van de Cerro Rico peuteren, een eeuwenoude Spaanse koloniale mijn.

Op elk continent vind je vergelijkbare mijnen: kobalt in Congo, zeldzame metalen in Mongolië, aluminum in Australië. Het leven van een mijnwerker is zelfs in het smartphone tijdperk – vooral in het smartphone tijdperk – ontzettend zwaar. In de Boliviaanse mijn die ik bezocht waar Apple een gedeelte van zijn tin vandaan haalt, overlijden jaarlijk tientallen mijnwerkers door instortingen. Al deze materialen komen samen in de iPhone als in een museum voor zeldzame en minder zeldzame metalen. Sommige makkelijk te vinden, anderen soms dodelijk. Als je diep in zo'n mijn staat, helpt het om er even stil bij te staan dat het leven van een iPhone hier begint en wat er voor nodig is om dit apparaat te maken.

Advertentie

De uiteindelijke iPhone wordt door honderdduizenden handen in Chinese fabrieken zo groot als een stad in elkaar gezet. En ik ben er geweest. Het zijn grimmige, dode plekken; barakken op de frontlinie van onze consumptiemaatschappij. Overwerken, uitbuiting en zelfs zelfmoord zijn nog steeds gewoon voor de arbeiders van Foxconn. De zelfmoordepidemie van 2010 heeft niets veel veranderd.

Foxconn's fabriek in Longhua. Foto: Brian Merchant

Nadat ik 's werelds meest bekende iPhone-fabriek binnendrong zag ik het zelf; de iPhone is gedoemd om afval te worden omdat het is beschermd tegen reparaties van derde partijen. De iPhone is de belichaming van de jaarlijkse upgradecyclus. De iPhone is ook de best beveiligde mobiele computer op de markt, en een belangrijk doelwit voor hackers. De iPhone is een testgrond voor de eerste mainstream AI: Siri. De iPhone is ook een masterclass in bedrijfsmarketing en zakelijke geheimhouding. De iPhone is misschien we het belangrijkste communicatiemiddel en koopwaar ter wereld.

Het is staaltje van onbevattelijke, generatie-overstijgende samenwerking, net als de rest van onze technologie maar grootser. Apple is een briljante ingeving die op het juiste moment kwam.

De iPhone was op het juiste moment op de goede plek
"Zoveel is afhankelijk van timing en geluk," zegt voormalig iPhone ontwikkelaar Evan Doll (Frank Canova zei hetzelfde vanuit de andere kant van het spectrum - "het gaat over termijnen," zei hij als verklaring voor het falen van de Simon).

"De ARM-chips waar de iPhone lang op draaide tijdens het ontwikkelingsproces werden krachtig genoeg," zegt Doll - "de sterren stonden goed."

Hetzelfde geldt voor de staat van de lithium-ion-batterij, en het formaat van camera's. Met de hooggeschoolde, kundige Chinese arbeiders en de goedkope metalen die de wereld overspoelden. Zo gaat het maar door. Ook binnen Apple zelf. "Het is niet alsof iemand wakker werd in 2006 en besloot een iPhone te bouwen. Het is een opstapeling van hopeloze ondernemingen, niet-intuïtieve investeringen en gefaalde producten. En je moet de middelen hebben om een lange tijd met een ding bezig te zijn, en niet veel bedrijven hebben die mogelijkheid," zegt Doll. "Zelfs Apple was het bijna niet gelukt."

Maar omdat het wel is gelukt, is de iPhone nu het belangrijkste apparaat ter wereld. Toch onderzoeken we het ding die we altijd in ons zak hebben nauwelijks. De iPhone is er gewoon.