Deze maand liep een ruzie op een Russisch poolstation bijna uit op moord

Op 9 oktober ging Sergej Savitski volgens verschillende nieuwsberichten door het lint, in een afgelegen Russische onderzoeksbasis op Antarctica.

Oleg Belogoezov, een 52-jarige lasser, had al maandenlang ruzie met Savitski, een 54-jarige elektrotechnicus. Maar begin deze maand bleef het niet bij bekvechten. Belogoezov zou Savitski belachelijk hebben gemaakt door te beweren dat hij voor wat geld wel op tafel zou willen dansen. Savitski, die op dat moment behoorlijk lam was, sprong gewapend met een mes op Belogoezov af en stak hem meerdere keren in de borst.

Belogoezov werd direct van het Station Bellingshausen (op het afgelegen eiland King George ten zuiden van Chili) naar een militair ziekenhuis in Chili gebracht, waar de artsen zijn leven wisten te redden. Volgens de Russische website 47news keert hij op 29 oktober terug naar Rusland. Savitski heeft zich intussen overgegeven aan het hoofd van het station, meldt Associated Press. Hij kon echter pas op 20 oktober (vrijwillig en zonder beveiliging) terugvliegen naar Sint-Petersburg. Vluchten van en naar Antarctica zijn namelijk niet zo populair dat er iedere dag een vliegtuig op en neer gaat.

Eenmaal terug in Rusland bekende Savitski dat hij Belogoezov inderdaad neer had gestoken. Volgens het Russische nieuwsplatform Interfax is hij tot 8 december onder huisarrest geplaatst, waarna hij terecht zal staan wegens poging tot moord. Savitski blijft volhouden dat het niet zijn bedoeling was om Belogoezov te vermoorden, meldt het Russische nieuwsplatform Nevnov.

De twee mannen waren van 2014 tot 2015 al eerder op Antarctica gestationeerd. Hoewel het nooit beste vrienden waren, liep het dit jaar tussen hen pas volledig uit de hand.

Het klinkt misschien gek dat Savitski meer dan een week in Antarctica verbleef nadat hij een poging tot moord deed. Maar als je erover nadenkt, kon hij toch geen kant op. Antarctica is zo afgelegen, dat je in principe gevangen zit op de plek waar je de misdaad hebt gepleegd.

Onderzoekscentra op Antarctica staan bekend om de eigenzinnige en kleurrijke types die er rondlopen, en de levendige sociale ervaring die ze eraan overhouden. Het Amerikaanse onderzoekscentrum McMurd komt bijvoorbeeld in Encounters at the End of the World van Werner Herzog, en ook op Motherboard schreven we er al eerder over. Toch is het niet moeilijk om je voor te stellen dat bepaalde kwetsbare types tot het uiterste kunnen worden gedreven als ze opgesloten zitten in deze ijzige uithoek van de wereld.

Antarctica kent een lange, onbekende geschiedenis van misdaden. Zo viel een kok van het McMurdo-station in 1996 een andere kok aan met een klauwhamer. Niet alleen het slachtoffer van de woeste keukenprins raakte hierbij gewond, maar ook een andere kok die de twee uit elkaar probeerde te halen. Ze hielden er allebei wat hechtingen aan over en kwamen er uiteindelijk weer bovenop, maar dit was wel de eerste keer in de geschiedenis van het onderzoeksstation dat de FBI ingevlogen moest worden.

Volgens de Associated Press werd een staflid van de Australische Mawson-basis in de jaren vijftig meerdere maanden opgesloten in een opslagruimte. De persoon in kwestie was blijkbaar zo gewelddadig geworden, dat hij alleen nog door de basisarts benaderd kon worden.

Iets minder lang geleden – in juli 2009, midden in de Antarctische winter – ging een dronken medewerker op de vuist met de chef-kok, zo meldt het onderschrift bij een YouTubevideo die de gebeurtenis zou tonen. Dit gebeurde in het King Sejong Station, een Zuid-Koreaanse onderzoeksbasis op King George.

Het is natuurlijk niet zo dat wetenschappers spontaan in politieagenten veranderen wanneer er een misdrijf plaatsvindt op Antarctica. Het Antarctisch Verdrag – dat in 1959 is ondertekend door de toenmalige Sovjet-Unie, de VS en 51 andere landen – stelt dat mensen die een misdrijf plegen op Antarctica onderworpen zijn aan de wet van hun thuisland. Meestal is er op Antarctica wel een politieagent gestationeerd die ervoor moet zorgen dat dit ook daadwerkelijk gebeurt. Zo is een Amerikaanse speciale plaatsvervangende federale agent volgens The New York Times bijvoorbeeld de stationsmanager van McMurdo.

Het is onduidelijk of het hoofd van Bellingshausen een soortgelijke vertegenwoordiger van de Russische wet is. Het Russische Arctische en Antarctische onderzoeksinstituut, dat Bellingshausen beheert, reageerde niet op onze verzoeken voor verdere informatie. We zullen het artikel bijwerken als we iets van ze horen.

Het is belangrijk om rekening te houden met de psychische gesteldheid van Savitski om zijn daad te verklaren. Hij zat al zes maanden in Bellingshausen gedurende de Antarctische winter, waarin de zon van juni tot augustus meer dan 24 uur achter elkaar onder blijft. Daarnaast bestond de groep met wie hij gestationeerd was maar uit veertien mensen.

Stel je eens voor dat je een half jaar lang vastzit in een uithoek van de wereld, waar je omringd door vrijwel complete duisternis je werk moet doen. Als je er zo over nadenkt, is het helemaal niet zo moeilijk om te bedenken waarom er daar soms iets bij mensen knapt in de bovenkamer. Zeker als er alcohol in het spel is, kan dit snel tot gewelddadige situaties leiden. Volgens 360tv is er bij Bellingshausen wel een psycholoog aanwezig, maar het is niet duidelijk hoe de geestelijke gezondheid van de medewerkers wordt beoordeeld voor ze naar Antarctica gaan, of hoe vaak ze worden onderzocht wanneer ze daar zijn.

Astronomen werken meestal in het donker, dus zouden in staat moeten zijn om met de Antarctische winters om te gaan. Maar hoe brengen ze hun vrije tijd door? De internetsnelheid op Antarctische stations zoals McMurdo is verschrikkelijk traag, waardoor het internet amper voor persoonlijke doeleinden gebruikt mag worden. Sommige mensen besteden hun tijd door deel te nemen aan LAN-parties met multiplayer-games. Anderen kiezen voor zwaarder geschut. Volgens het Russische nieuwsplatform AIF wordt er bijvoorbeeld “legaal en in behoorlijke hoeveelheden” wodka bezorgd bij het Bellingshausen-station.

Het is onduidelijk of er veranderingen (zoals meer psychologische onderzoeken) zullen worden doorgevoerd bij Bellingshausen als gevolg van de steekpartij. Nu is het de taak van het Russische rechtssysteem om zich over de zaak Savitski-Belogoezov te buigen, en de strafmaat te bepalen.

Maar als er iets is wat dit incident duidelijk maakt, is het wel dat er behoorlijk wat ijzige barrières zijn die gerechtigheid in de weg staan wanneer er een misdrijf plaatsvindt op Antarctica.

Volg Motherboard op Facebook, Twitter en Flipboard.