De uitvinder van de ‘Like’-knop wil dat je stopt met je zorgen maken om likes

De like-knop van Facebook kwam min of meer plotseling in ons leven. Op een dag verscheen hij op onze tijdlijn en plotseling waren we allemaal wanhopig op zoek naar likes – of beter gezegd, voor een maatstaf van hoe belangrijk onze gedachten en meningen zijn voor anderen. Dit mechanisme heeft de werking van het internet veranderd. Tegenwoordig hebben alle sociale platforms een versie van de like-knop en gehele bedrijven, ideeën en bewegingen vallen of staan bij het aantal likes dat ze krijgen. Het feit dat ik internet-content produceer maakt me misschien bevooroordeeld, maar voor mij voelt het alsof de introductie van de like-knop evenveel invloed op het internet had als de iPhone.

Hoe kwam dit allemaal tot stand? Hoe heeft een kleine tool op een socialmediasite iets zo fundamenteels in de menselijk psychologie aan kunnen boren? Om dit te ontdekken, zocht ik contact met Leah Pearlman, een striptekenaar en voormalig Facebook-medewerker uit het Amerikaanse Denver, die de knop bedacht schijnt te hebben.

Aanvankelijk wilde ik haar vragen over de details van de ontwikkeling ervan, maar als vanzelf kwam het gesprek op de bredere kwestie van het verlangen naar bevestiging. Interessant genoeg zegt Leah dat ze merkte net zo verslaafd aan likes te zijn geworden als alle anderen – tot het punt waarop ze zich zorgen begon te maken.

VICE: Hoi Leah, laten we beginnen met hoe je bij Facebook terecht kwam.
Leah Pearlman: Nou, ik was als kind al dol op wiskunde. Ik hield ervan problemen op te lossen. Ik denk dat het ook kwam omdat ik een meisje tussen voornamelijk jongens was en dat voelde ook cool. Dus werkte ik hard en verliet Brown University met een diploma in informatica. Ik kreeg eerst een baan bij Microsoft en werkte daar twee jaar, maar ik vond het gewoon niet echt inspirerend. Ik had wat vrienden die bij Facebook begonnen en ik was erg onder de indruk van hun product. Het had een speciaal ontwerp en er zat een soort magie in, dus solliciteerde ik. Ik was 23 jaar en werkte samen met 100 andere 23-jarigen in hetzelfde kantoor en ze waren allemaal superslim en leuk. Dit was in 2006 en er hing gewoon een soort magische sfeer. Ik wist het meteen.

Had Mark Zuckerberg magie?
Mijn sollicitatiegesprek was niet met hem, maar ik zou zeggen dat hij mijn favoriete mens op de planeet is. Een van zijn geniale kwaliteiten is dat hij eigenlijk geen perfectionist is. Hij kan zeggen: "Ja, we gaan wat mensen beledigen, het gaat op bepaalde plekken niet werken, maar we gaan het toch doen." Een van de motto's van ons bedrijf was move fast, break things, en zo was hij altijd. Ik zou zeggen dat hij een rolmodel is en dat is gegroeid vanaf het moment dat ik hem ontmoette – toen we beiden jong waren.

Hoe kwam de like-knop tot stand? Welk probleem probeerden jullie op te lossen?
Ik probeerde 'het overdaad probleem' op te lossen. Bijvoorbeeld, als je schrijft "We gaan trouwen!", dan waren alle comments 'Gefeliciteerd', keer op keer. Ik vond dat esthetisch gezien lelijk en elke keer als iemand wel iets oprechts of bijzonders zei, was het bericht moeilijk te vinden tussen alle overbodige berichten. Dus ik wilde twee problemen in één keer oplossen.

Herinner je je nog het precieze moment dat je dacht 'Ja, dit is het!'?
Nee, het was een evolutie. Het begin van het idee was iets dat de bom-knop heette, wat een vergelijkbaar idee was dat mijn vriend bedacht. Hij postte het op ons ideeënbord maar om de een of andere reden trok het geen aandacht. Dus toen kwam ik met een iets andere versie en we noemden het de awesome-knop. Ik weet niet waarom, maar die kreeg wél aandacht van het team en het werd een samenwerking.

Was het moeilijk om het ontwerp goed te krijgen?
Ja, heel moeilijk! Het ding was dat meerdere symbolen ongepast zouden zijn in verschillende landen. Andere woorden werkte niet – "awesome" voelde te jong, "love" te cliché. Ontwerpers raakten gefrustreerd en stapten uit het project en dan moesten we een nieuw team verzamelen. Uiteindelijk hadden we het ontwerp en zei Mark: "Het wordt like met een duim omhoog, maak het en verzend het, we zijn hier klaar mee." Hij maakte uiteindelijk de beslissing.

Herinner je je het moment dat het van start ging?
Het was meteen een groot succes. Ik herinner me dat bevredigende gevoel van "Ik wist het!" De statistieken schoten omhoog – alle statistieken waarvan we dachten dat ze beïnvloed zouden worden, maar 50 comments werden 150 likes, bijna direct. Mensen begonnen meer statusupdates te plaatsen, dus er was veel meer content en het werkte gewoon allemaal.

Dat was in 2009. Hoe voel je je acht jaar later over de like-knop?
In het begin vond ik 'm fantastisch. Maar toen merkte ik zo'n twee jaar geleden dat de tijdlijn-algoritmes veranderden, zodat bepaalde content in niet zoveel tijdlijnen verscheen. Rond die tijd begon ik met strips tekenen. De strips waren mijn manier om mijn innerlijke belevingswereld te delen. Ik zette ze op Facebook en kreeg meer en meer fans en ik hield ervan. Maar toen Facebook hun algoritme veranderde daalden mijn aantal likes en voelde het of ik niet genoeg lucht kreeg. Ik dacht: wacht even, ik heb mijn hart en ziel in deze tekening gestopt, maar hij heeft maar 20 likes gekregen . Dus zelfs als ik het algoritme de schuld kon geven, dacht iets in me: ze vinden me niet leuk, ik ben niet goed genoeg, ik moet advertentieruimte gaan kopen!

Je begon ads te kopen?
Ja, opeens was ik ads aan het kopen, gewoon om die aandacht terug te krijgen, hoewel ik me ervoor schaam dat toe te geven. Ik denk niet dat ik dat ooit eerder toegegeven heb.

Het is oké, mijn leven wordt ook beheerst door likes. Maar wat ik interessant vind is dat jij net zo gedreven wordt door de likes, hoewel jij het systeem gecreëerd hebt. Voel je je verantwoordelijk voor wat je het internet hebt aangedaan?
Ik denk dat ik me er verantwoordelijker voor zou moeten voelen, maar dat doe ik niet. Als ik terugkijk denk ik dat het destijds het juiste was, we konden er niet omheen. Mijn huisgenoot werkt aan kunstmatige intelligentie, en er zijn veel mensen die tegen hem zeggen dat hij moet stoppen, maar we kunnen het letterlijk niet. Iemand gaat zoiets bouwen. Er was geen manier om het niet te doen, dus ik voel met niet verantwoordelijk.

Denk je dat je meer sociale bevestiging nodig hebt dan anderen?
Ja. Het is soms een zegen omdat ik als ik kans maak op publieke bevestiging – bijvoorbeeld bij een TED Talk – extra mijn best ga doen, het stimuleert echt mijn integriteit. Maar het nadeel is dat als ik geen aandacht krijg, ik heel erg kan schrikken en me kan voelen alsof ik niet genoeg ben.

Veel mensen zouden dat niet snel toegeven. Waarom denk je dat dat zo is?
Nou, vanuit mijn ervaring is het zo dat als je merkt dat ik jouw aandacht probeer te krijgen, je die niet gaat geven. Het verpest het spel. Ook komt het over als toegeven dat je een gebrek aan zelfvertrouwen hebt – geef me alsjeblieft bevestiging want ik ben zeurderig en zwak – en dat gaat gewoon precies tegen het beeld dat ik wil projecteren in.

Zoals ik al zei wordt mijn leven beheerst door likes. Een deel daarvan komt voort uit mijn werk als schrijver, maar veel ervan is gewoon ik en mijn domme behoefte aan sociale bevestiging. Kan ik iets doen om dat te stoppen?
Nou, als je oprecht bezorgd bent over hoeveel likes je krijgt, dan ben je niet echt bezorgd over bezorgd zijn over hoeveel likes je krijgt. Je wil gewoon graag veel likes. En als dat het geval is, zou ik zeggen: ga ervoor. Accepteer het dat je geliefd wil zijn. Geef jezelf volledige toestemming dat te doen. En als het onzekerheid is, merk dat dan ook gewoon op. Sta jezelf toe dat te voelen en observeer hoe het voelt. Ik zal je niet zeggen ermee te stoppen, omdat dat vanuit mijn ervaring niet werkt. Ik denk dat dat juist een van de dingen is die deze epidemie heeft gecreëerd. We beoordelen onszelf en dan hebben we iemand nodig om ons te valideren. Dus ja, het is oké. Het is toegestaan leuk gevonden te willen worden.

Dat is heel interessant. Denk je dat dat ook een antwoord is op het probleem van internet in het algemeen? Is er een manier om een rem te zetten op deze door bevestiging gedreven hyperspace waarin we leven?
Voor mij is het net als die Einstein-quote: "We kunnen een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt." En er is zelfs een nog betere quote van Buckminster Fuller: "Om iets te veranderen moet je een nieuw model bouwen dat het bestaande systeem overbodig maakt."
Mijn vermoeden en hoop is dat er uiteindelijk iets dat interessanter is langskomt, dat dit type internet zal veranderen. Externe bevestiging vergeleken is niet te vergelijken met ware innerlijke bevestiging. Ik bedoel, diep tevreden zijn met mezelf als ik iets doe waar ik heel erg trots op ben – daar verbleekt een Facebook-like bij.

Dank je, Leah.