De eye-tracking menukaart van Pizza Hut leest je onderbewuste voedselverlangens

Net zoals veel mensen had ik nooit zo veel met menu's. Behalve tijdens een korte roemloze periode in mijn leven toen ik als ober werkte, toen maakten menu's deel uit van mijn professionele routine. Maar over het algemeen beschouw ik ze als respectabele papieren prullen waarop je een maaltijd kan uitkiezen.

Op geen enkele manier had ik kunnen bedenken dat menu's ook stimulerend konden zijn, laat staan dat ze mijn persoonlijke en politieke standpunten zouden uitdagen. Dit veranderde allemaal toen ik Pizza Hut's nieuwe "onderbewuste" menukaart uitprobeerde. Het menu volgt de bewegingen van mijn ogen en stelde dat mijn vegetarisme maar een schijnvertoning was.

De fastfood keten staat op het punt om een menu-systeem te lanceren waarvan wordt beweert dat het de onbewuste pizza keuze van elke klant kan raden – uit 4896 verschillende combinaties. Dit nobele doel wordt nagestreefd met behulp van een tablet en een Tobii eye-tracking apparaat. Het scherm toont een ruime selectie aan ingrediënten en analyseert vervolgens de manier waarop de ogen van de gebruiker over het menu heen gaan. Op deze manier probeert het apparaat te interpreteren wat de meest favoriete ingrediënten zijn van de gebruiker. De uitvinding, die in het persbericht wordt aangekondigd als "het einde van het traditionele papieren menu", wordt getest op het Pizza Hut PR-kantoor in Londen. Ik besloot daarom om langs te gaan en mijn pizza fantasieën in twijfel te laten trekken.

Licht sceptisch benaderde ik het apparaat. In mijn gedachten ging ik de geheimzinnige krachten van die menukaart wel even doorbreken. Mijn profiel zou mij in ieder geval moeilijk leesbaar maken: Ik ben een vegetariër (nou ja, een pescotariër) en ik ben geboren en getogen in Rome, hier heb ik geleerd om van simpele en lichte pizza's te houden – een pizza met champignons en tomaat is het meest complexe dat ik kan verkroppen. Als het gedachten lezende menu zomaar een gok zou doen dan zou ik dat weten.

Mijn eerste sessie met de machine duurde slechts tien seconden. In die tijd staar je naar een zwart scherm, vang je een glimp op van de kleurrijke ingrediënten en hoor je vervolgens het oordeel van de machine. Wat bleek: onbewust wilde ik een Cajun Sizzeler, een super grote pizza die rijkelijk belegd is met kip en peperoni (ik realiseerde me dat dit geen Italiaanse peperoni was – namelijk paprika – maar vieze vlezige dingen). De tweede poging was een nog groter fiasco, het wijze apparaat suggereerde namelijk iets met de naam Meat Feast. Nadat ik veel naar basilicum was gaan verlangen, kwam de tablet pas bij de derde keer met een lichte en vegetarische optie.

Dus zou het 'gedachten lezende menu' niet werken? Volgens een woordvoerder van de Pizza Hut is het antwoord minder duidelijk: "Onbewust wil je waarschijnlijk die pizza's"

Een meer technische uitleg werd gegeven door Simon Moore, een psycholoog die betrokken is bij de ontwikkeling van het apparaat. "We worden automatisch gedreven naar voedingsmiddelen die ons meer voeding geven, het is een veiligheidsmechanisme dat we hebben geërfd van de primitieve mens en het speelt nog steeds een rol in onze onderbewuste besluitvorming, " zegt Moore in het persbericht van het bedrijf. Met andere woorden, mijn vegetarisme is niet anders dan een flinter dun moreel laagje dat mij afscheidt van de Meat Feast etende holbewoner.

Misschien wel. Maar de vraag is dan wat is het nut van zo'n menu: zelfs wanneer ik accepteer dat mijn vleesloze dieet gewoon een schertsvertoning is, dan zou ik het als nog willen voortzetten wanneer ik een pizza uit kies. Een Freudiaanse tablet die met haar digitale vinger wijst is wel het minste wat ik nodig heb wanneer ik probeer te beslissen wat ik eet. (Ik kan bijna het gelach van mijn vleesetende vrienden als horen. Ze hebben eindelijk het bewijs dat mijn redes over de rechten van dieren onzin zijn, al is het alleen maar onbewust).

Om eerlijk te zijn, is het onderbewuste menu meer bedoeld als entertainment dan als een diagnostisch apparaat. "Het onderbewustzijnsmenu is een leuke manier om te kiezen wat je gaat bestellen, maar de papieren menu's zijn ook nog steeds beschikbaar," zegt de woordvoerder van het bedrijf. Althans voorlopig. Volge​ns Tobii was 98 procent van de mensen die het nieuwe menu hebben getest tevreden met het resultaat. Misschien zijn hun smaakpapillen wat minder kieskeurig dan de mijne.

Ik hou in ieder geval vast aan de saaie menu's die niet mijn gedachten proberen te lezen: sommige dingen kun je beter onderbewust laten.