Studenten die kozen voor het mbo in plaats van hbo of wo vertellen waarom

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met derestvan.nl.

Ongeveer veertig procent van de mbo-studenten stroomt op den duur door naar het hbo. Over hoeveel studenten de omgekeerde weg bewandelen worden geen cijfers bijgehouden, maar dat betekent beslist niet dat ze er zijn. Een deel van deze studenten stapt over naar het mbo omdat ze een hoger niveau simpelweg niet aankunnen, maar er is ook een groep die bewust de keuze voor het mbo maakt.

We spraken vier van deze studenten en vroegen ze waarom ze die keuze maakten.

Van TU architectuur naar mbo zelfstandig werkend kok

Na vier jaar Architectuur te hebben gestudeerd aan de TU in Eindhoven, was ik er helemaal klaar mee. Ik had op twee vakken na nog steeds mijn propedeuse niet, ging steeds minder naar colleges en merkte dat ik gewoon niet gelukkig werd van al dat studeren. Na een telefoontje met mijn ouders was de kogel door de kerk: geen TU meer voor mij. Voor mijn ouders kwam dit niet als een verrassing, zij hadden zelfs een weddenschap met elkaar gesloten dat ik binnen de kortste keren bij hen op de bank zou zitten met de aankondiging dat ik zou stoppen met mijn studie. Stoppen met je studie is echter ook niet alles. Ik kwam thuis te zitten met zeeën van tijd, op mijn bijbaantje in de horeca na. Terwijl mijn huisgenoten nog gewoon naar hun studie gingen, merkte ik dat ik steeds meer wegzakte in een dip. Alleen tijdens mijn werk voelde ik me gelukkig, ik had een doel, een passie, en merkte dat mijn bijbaantje niet alleen zorgde voor een leuk zakcentje, maar het me ook mentaal overeind hield.

Na een jaar lang thuis te hebben gedobberd, besloot ik om het roer helemaal om te gooien. In plaats van te doen wat al mijn hele leven lang van me verwacht werd, namelijk studeren, schreef ik me in voor mbo niveau 3 zelfstandig werkend kok. Mijn omgeving reageerde positief. Ik merkte dat mijn vrienden van de universiteit zelfs een beetje tegen me opkeken en het knap vonden dat ik mijn hart durfde te volgen. Daarentegen vonden mijn nieuwe klasgenoten op het mbo het onvoorstelbaar wat ik gedaan had. ‘’En het geld dan?’’ riepen zij vol verbazing. Mijn nieuwe opleiding was een wereld van verschil met mijn oude studie. Opeens zat ik weer vast aan aanwezigheidsplicht, kreeg ik huiswerk en werd er ook nog gecontroleerd of ik wel echt mijn huiswerk had gemaakt. Ook waren mijn klasgenoten een stuk jonger dan ik, vaak tussen de zestien en negentien jaar oud, terwijl ik al halverwege de twintig was. Op deze school zaten ook veel probleemgevallen en was er dus veel persoonlijke aandacht; zo ook voor mij. Ik kreeg vervangende opdrachten voor rekenen, Nederlands en Engels en hoefde alleen de afsluitende examens te maken; zonder ook maar enige moeite te doen haalde ik voor iedere toets een voldoende.

Nadat ik mbo niveau-3 had afgerond wilde ik me nog verder verdiepen in het prachtige vak dat koken heet. Daarom ben ik ook nog niveau 4 tot gespecialiseerd kok gaan doen. Op een andere mbo-school, wel weer in Eindhoven. Een nadeel van deze nieuwe school was dat er minder ruimte was voor speciale lesroosters, wat inhield dat ik gewoon naar de les rekenen moest, ondanks dat ik in het verleden een 8 voor calculus 2 heb gehaald. Volstrekte onzin natuurlijk dat ik verplicht was om naar rekenen te gaan, maar gelukkig was de opleiding een leerwerktraject. Vier dagen werken en één dag school. Ook bij mijn leerbedrijven vond ik de uitdaging die ik tijdens lesjes als rekenen en Nederlands niet vond. Toch heb ik nooit spijt gehad van mijn keuze om naar het mbo te gaan. Het was af en toe even wat lesjes uitzitten, maar de praktijkgerichte lessen waren wel erg zinvol. En bij twee van mijn leerbedrijven heb ik in een restaurant gewerkt met een Michelinster. Hoe vet is dat? Sinds vorig jaar ben ik klaar met school en werk ik als kok in een restaurant. Hoe mijn toekomst eruitziet? Geen idee, ik ben geen planner. Het lijkt me leuk om les te geven op een horecaschool. Maar voor nu geldt alleen: koken, koken en nog eens koken.

Van hbo journalistiek naar mbo hotelschool

Het mbo is veel gestructureerder dan het hbo. Hier krijg ik echt opdrachten en huiswerk. Leraren zeggen precies wat ik wanneer af moet hebben en ze kijken het huiswerk ook echt na. Op het hbo kwam ik erachter dat het eigenlijk te moeilijk voor mij was. Ik heb heel veel moeite gehad met de havo. Met een herkansing tijdens mijn examens heb ik de havo uiteindelijk toch afgerond. Toen heb ik het hbo geprobeerd, maar het ging niet. Nu gaat het beter. Tegenwoordig zit ik op het Noorderpoort in Groningen, waar ik de hotelschool doe.

Heel lang hoefde ik er niet over na te denken om naar het mbo te gaan. Toen het hbo niet lukte had ik direct zoiets van: ik ga eerst naar het mbo en daarna probeer ik het hbo gewoon nog een keer. Deze opleiding is een mbo-niveau 4 opleiding. Ik ben van plan om dit in twee jaar te doen in plaats van in drie jaar, wat voor deze opleiding staat. Daarna wil ik alsnog naar de hogere hotelschool, die ik als het goed is in drie jaar kan doen in plaats van in vier jaar. Als alles volgens plan gaat ben ik dus over vijf jaar klaar met school. De stap naar het mbo voelt zeker niet als een stap achteruit. De studie die ik nu doe kost me minder moeite en dat voelt erg goed. Het geeft me zelfvertrouwen en ik ben zekerder in mijn studie.

Van Pabo naar mbo Fashion & Design

Mijn vader schrok heel erg toen ik hem vertelde dat ik naar het mbo ging. Hij had het niet zien aankomen. Mijn broertje was zelfs een beetje boos. Hij begreep het niet. Ik kon makkelijk hbo aan, waarom ging ik dit nu niet weer doen? Waarom zou ik mbo gaan doen? Mijn moeder had het al een beetje verwacht en was niet heel verrast.

In het tweede jaar van de Pabo kreeg ik bijna een burn-out. De opleiding was te zwaar. Ik besloot mijn propedeuse te halen en daarna te stoppen. Na het havo twijfelde ik al tussen mode of pabo, omdat ik tegen een muur aanliep bij het hbo besloot ik mode op het mbo te gaan studeren.

Veel mensen in mijn omgeving waren geschrokken en ik heb het eerste jaar van het mbo ook vaak de vraag gehad of ik wel de goede keuze had gemaakt en of ik er geen spijt van had. Ondertussen heb ik ze ervan overtuigd dat dit de geschikte keuze voor mij is.

Ik merk heel erg het verschil tussen het hbo en het mbo. De docenten zijn minder streng op het mbo dan dat ze bij mij op het hbo waren. Soms is het iets te makkelijk om over te gaan. Hier zou ik graag meer kwaliteit in willen zien.

Ik had juist verwacht dat de studenten op het hbo veel volwassener, en een stuk opener zou zijn, maar ik heb gemerkt dat het juist andersom is. Op het mbo maakt het niemand uit wie ik ben, waar ik vandaan kom, iedereen wordt geaccepteerd.

Ik vind het vervelend dat mensen zo negatief over het mbo denken. Ik merk vaak dat mensen het mbo meestal associëren met dom en dat is het zeker niet. Het is gewoon waar je interesses liggen. Er zijn mensen die op het vwo afstuderen en die worden vrachtwagen chauffeur, dat maakt ook niet uit. Het enige waar ik spijt van heb is dat ik nooit eerder heb gekozen om mode te gaan studeren.

Van hbo social work naar mbo sociaal maatschappelijk dienstverlener

Dag in, dag uit was ik met school bezig. Toen dacht ik: wil ik dit zo nog drie jaar doen of wil ik meer tijd voor mezelf hebben? Als ik dit nog drie jaar lang moet doen, dan zou ik er zelf niet veel gelukkiger van worden. Vandaar de stap om weer terug te gaan naar het mbo.

Mbo is niet per se een stap lager, alhoewel ik dat zelf soms wel zeg. Mbo is meer praktijkgericht. zoals stages lopen, dan leer je heel veel. Ik heb in het eerste jaar hbo wel gemerkt dat ik veel aan die praktijkervaring had. Van veel dingen wist ik eigenlijk al iets. Ik kon sommige vragen deels al beantwoorden zonder een boek open te slaan, dat vond ik wel fijn.

Voor ik naar het hbo ging heb ik eerst een mbo-3 opleiding gedaan. Ik ben op het hbo terecht gekomen via een 21+ toets. Dat is een toelatingsexamen voor wanneer je niet de juiste startkwalificatie hebt voor het hbo. De eerste periode dacht ik: dit gaat nog aardig goed, maar op een gegeven moment kom je toch meer obstakels tegen, het niveauverschil blijkt dan erg groot. Zoals literatuurverslagen, hoe je dat soort dingen opzoekt en in elkaar zet. Dat heb ik eerder nooit gehad, dan loop je eigenlijk al continu achter de feiten aan. Ik wilde het wel heel graag goed doen.

Mijn ouders zeiden dat het een hele verstandige keuze was om naar het mbo te gaan en zeiden dat ze me altijd zouden steunen, wat voor keuze ik ook zou maken. Vrienden vonden het ook niet raar. Ik heb er zelf voor gekozen om naar het hbo te gaan en zelf ook weer gekozen om deze stap te nemen naar het mbo.

Het verschil tussen hbo en mbo is dat je op het hbo moet leren om te leren. Je hebt echt tentamens en dat had ik op het mbo niet. Op het hbo heb je meer stof om te bestuderen, voor één tentamen moest ik soms een heel boek leren. Ook denk ik dat mensen op het hbo iets meer verantwoordelijkheidsgevoel hebben, omdat ze de studie zelf moeten betalen of er meer zelf voor hebben gekozen. Ik denk ook dat het komt omdat hbo’ers vaak niet verplicht zijn om een studie te doen. Op het mbo zijn de mensen meestal jonger, dus daardoor dat hbo’ers meer gemotiveerd zijn. Nog een verschil is dat het hbo veel zelfstandiger is, iedereen zit er voor zichzelf. Natuurlijk trap je wel eens een lolletje met elkaar, maar op het hbo ben je veel zelfstandiger bezig.

Volgens mij heb ik wel de capaciteiten om hbo te doen, maar het leerschema van het hbo is vrij strak. Als je iets minder snel de stof oppikt dan de rest, lig je eigenlijk direct al achter. Ik kan het wel, maar het komt er niet altijd direct uit. Ik heb heel veel geleerd op het hbo en ik ben ook heel blij dat ik die stap heb gemaakt, maar ben wel blij dat ik terug ben gegaan naar het mbo.