Ik ging langs bij de eerste poepbank in Amerika

Waarschijnlijk ben je bekend met de angst om te moeten kakken, net op het moment dat je een romantisch moment aan het hebben bent, of het moment dat je voor het eerst aanbelt bij je schoonouders. Poepen mag dan een geaccepteerde bezigheid zijn, maar op sommige momenten komt het even wat minder goed uit. Vorige week had ik voor het eerst een tegenovergestelde soort poepangst: wat als ik straks op mijn afspraak kom, en niet kan poepen?

Ik was op weg naar OpenBiome, een kliniek waar je betaald kan poepen, en ik was fucking zenuwachtig. Verlies ik al mijn waardigheid dan wel mannelijkheid als het niet lukt? Ik was er erg bezorgd over. Op de achtergrond klonk Taylor Swift's Shake It Off, wat gezien mijn missie een vrij passende soundtrack was.

OpenBiome is de eerste "poepbank" van de Verenigde Staten, waar poepdonaties verzameld worden om 'clostridium difficile-infecties' te bestrijden. C.diff, zoals het vaak wordt afgekort, is een bacterie die enorme darmproblemen veroorzaakt. De infectie wordt vooral veel in ziekenhuizen opgelopen. Ongeveer vijfhonderdduizend mensen raken per jaar geïnfecteerd, met bijna dertigduizend doden tot gevolg. Een van de meest effectieve behandelingen is de 'fecale microbioticatransplantatie' – in normale woorden: het anaal injecteren van andermans kak. (Oké, dat waren geen normale woorden.)

Het klinkt misschien wat lomp, maar dat is wel precies hoe fecale transplantaties in het begin werden uitgevoerd (VICE schreef al eerder over deze doe-het-zelvers). Inmiddels gebruiken ziekenhuizen wat meer verantwoorde technieken, zoals endoscopie, slangen via de neus en capsules. De droltransplantaties zijn echter nog steeds een enorm gespecialiseerde behandeling, en de wachttijden die ervoor staan zorgen ervoor dat de klachten bij de patiënten alleen maar erger worden. Het bemachtigen van een gezonde drol voor transplantatie kan erg lang duren, vanwege allerlei bureaucratische vertragingen. Je kunt namelijk niet zomaar iedere willekeurige hoop kak gebruiken. Je hebt er echt de crème de la crème voor nodig.

Dit is waar OpenBiome in het spel komt. Dit nonprofit bedrijf werd in 2013 opgericht door geen groep vrienden, onder leiding van Mark Smith, een onderzoeker, en James Burgess, die werkte voor de Bill & Melinda Gates Foundation. Door een voorraad poep aan te leggen, hopen ze bij OpenBiome genoeg te hebben voor iedereen die het nodig heeft.

Ze kwamen op het idee toen een familielid een c.difficile-infectie opliep. "Hij lag in het ziekenhuis voor een galblaasoperatie en raakte geïnfecteerd, waarna hij er niet meer vanaf kwam." vertelde Burgess. "Na zeven antibioticakuren was hij nog steeds vreselijk beroerd. Het was een jonge gast, en doordat we hem zo zagen lijden beseften we dat de fecale transplantaties hard nodig waren. Hij werkte zelf in de verpleging en wist van de transplantaties af, maar hij kon geen dokter vinden die het deed." Hij woonde in New York, en de enige dokter in de buurt die de behandeling kon uitvoeren had een wachttijd van zes maanden. Dus toen deed hij het thuis, met de uitwerpselen van een vriend en een blender.

"Het is een afschuwelijke ervaring. Het is een vreselijk smerig gedoe, en je moet het uiteindelijk nog zelf inbrengen ook." vertelde Burgess. "Dat zette ons aan het denken, OpenBiome zou veel mensen enorm kunnen helpen."

OpenBiome heeft een onopvallend kantoor in Massachusetts, vlakbij Tufts University, waar veel van hun donoren studeren. Het ziet er van binnen niet anders uit dan bij elk ander jong bedrijf: twintigers in normale kleren die fanatiek achter hun laptop zitten te tikken. Overal lagen bakjes Indiaas eten. Ah, het equivalent van lustopwekkende porno bij een spermabank, dacht ik. (Het bleek gewoon hun lunch te zijn.)

Het is een grappig gezicht, een bedrijf met koelkasten vol poep, zoals ook Carolyn Edelstein (directeur van internationale samenwerking) opmerkte:

De levensreddende poep kan niet zomaar overal vandaan komen. De donorselectie is buitengewoon kritisch. "Het is moeilijker dan aangenomen worden op Harvard" zei Edelstein. Potentiële donoren moeten een lange vragenlijst, een toets, en een medisch interview doorstaan, waar maar 4% in slaagt. Eenmaal aangenomen ontvangen donoren 35 euro per drol, met een bonus van 45 euro als ze vijf keer per week komen. "We willen ze zo vaak mogelijk hier hebben," vertelde Burgess. "Als ze maar drie keer per week komen in plaats van vier keer, kan dat voor ons het einde betekenen." Vanwege het uitgebreide selectieproces kost het OpenBiome bijna 4500 euro om een geschikte donor te vinden.

"Het is waardevol spul. Onze voorraad was al een paar keer op, en de vraag vanuit ziekenhuizen groeit bovendien snel. Het mag niet zo zijn dat we mensen op een wachtlijst moeten zetten, of helemaal niet kunnen helpen."

Goed, maar hoe werkt het nou precies? "Onderzoek heeft uitgewezen dat de bacteriën uit gezonde uitwerpselen de juiste microbiotica in de darmen van de patiënt weer op gang brengen," vertelde Edelstein. "Het komt erop neer dat de donorbacteriën het winnen van de infectie. De infectie kan simpelweg niet op tegen een golf van gezonde bacteriën." Patiënten die zich soms al maandenlang ziek voelen, voelen zich vaak in een of twee dagen weer beter.

Er zijn momenteel ongeveer zestien actieve donoren bij OpenBiome. Ze hebben sinds hun start 2.300 behandelingen mogelijk gemaakt, door poep te leveren aan 185 ziekenhuizen in vijf verschillende landen.

Ze zijn er bij OpenBiome langzamerhand achtergekomen dat niet iedereen hetzelfde poept. Zo heb je bijvoorbeeld ochtendpoepers en avondpoepers. Ze verzamelen data over de soorten poep die gedoneerd worden. Voorlopig staat het recordgewicht op 581 gram. "100 gram is vergelijkbaar met een appel. Dus stel je maar eens een hoop ter grootte van zes appels voor." zei Edelstein. Een donatie hoeft echter niet per se groot te zijn – alle kleine beetjes helpen – maar een ferme hoop maakt het werk natuurlijk wel efficiënter. De recordhouder was er erg nonchalant onder toen hij zijn meesterwerk achterliet, vertelde Edelstein.

De uitwerpselen worden eerst vermengd met een zoutoplossing. Daarna worden ze door een machine gehaald, die niet 'de poeppletter' heet, maar wel precies dat doet. De uitwerpselen worden beneden in het laboratorium verder verwerkt, in een biologische veiligheidskast met een luchtgordijn om besmetting te voorkomen.

"Het komt eruit als een soort chocolademilkshake," zei Burgess. Het wordt verwerkt in een plastic zak met een zeef erin, die de bruikbare vloeistoffen scheidt van onverteerbare etensresten, zoals stukjes mais. Dan wordt het gescheiden in flessen die bij min tachtig graden Celsius in een koelkast bewaard worden. Vanuit daar wordt het de hele wereld over gestuurd, verpakt in vloeibare stikstof. Het bedrijf is ook hard bezig met de ontwikkeling van een bezorgingssysteem van capsules, wat nogal een verbetering moet zijn, vergeleken met een klysma van andermans kak.

Burgess geeft me de indruk dat de technische kant eigenlijk nog het eenvoudigste is. "Het lastigste is om gezonde donoren te vinden. Iedereen kan poep in de blender doen. Het gaat erom dat je kerngezonde mensen moet zien te vinden, en zoveel mogelijk poep uit ze zien te krijgen."

Door wat recente media-aandacht staan de potentiële donoren nu opeens bij wijze van spreken op de deur te bonken. "Onze mailbox stroomt over met berichten vanuit het hele land," zei Daniel Martin, een andere medewerker. "Mensen vragen, 'Hey, ik heb poep voor jullie, kan ik hier geld voor krijgen?'" Eén e-mail is iedereens favoriet: "Ik vind het al zo lang als ik me kan herinneren heerlijk om te poepen, en ik heb, zoals de meeste jonge meiden, vaak gedroomd dat ik er betaald voor kreeg."

Ik heb het ook altijd lekker gevonden om te poepen. En ik ben er best goed in. Zou ik het record kunnen breken? Het OpenBiome team gaf me een setje om het uit te proberen. Toen ik hoorde dat mijn donatie niet daadwerkelijk gebruikt kon worden om mensen te genezen, verslapte mijn poepenthousiasme.

Toch ging ik op de wc-bril zitten, wachtend op inspiratie. Daar zat ik dan, te wachten tot er een bruine beer aan het hek begon te rammelen. Het duurde lang. Het idee dat dit dagelijkse karweitje mensenlevens kan redden, vond ik blijkbaar erg confronterend.

"Ik kon het niet," zei ik toen ik naar buiten liep met een leeg bakje. "Het is oké," vertelden ze me, "het overkomt veel mensen tijdens hun eerste keer." Ik had sterk het idee dat ze logen en me gewoon niet wilden kwetsen.