De uitsterving van Neanderthalers is één van de meest huiveringwekkende mysteries in de paleontologie. Deze Europese hominiden hadden zo veel gelijkenissen met mensen dat er zelfs 'kruisingen' (lees voortplantingen) zijn gevonden tussen de twee soorten. We zijn alleen nog op zoek naar de exacte reden achter het feit waarom Neanderthalers zijn uitgestorven en mensen niet.Één van de veel gebruikte theoriën achter het uitsterven is die van het 'Campanian Ignimbrite (CI).' Een rampzalige volkaan uitbarsting in Italië, die aantoonbaar voor globale klimaatverandering heeft gezorgd. Een nieuwe studie die deze week is gepubliceerd in Geology, sluit deze theorie uit. De atmosferische naschokken van de ontploffing zouden niet groot genoeg zijn geweest om álle Neanderthalers te verdringen.Het lijkt er op dat we onze veronderstelling over de CI-explosie en zijn bijdrage aan het noodlot van onze Neanderthaler-neven, na tientallen jaren nu toch kunnen wegstrepen van het lijstje."We concluderen dat de milieueffecten van de CI alleen onvoldoende moeten zijn geweest om uiteindelijk te resulteren in de ondergang van de Neanderthalers in Europa," schrijven de auteurs onder leiding van geoloog Benjamin Black in de samenvatting van de studie. "Niettemin heeft de aanzienlijke koeling direct na de uitbarsting de levensvatbaarheid van de kleine en kwetsbare bevolkingsgroep in gevaar gebracht. De kou heeft er voor gezorgd dat vele aspecten van het dagelijks leven van Neanderthalers en moderne mensen drastisch veranderde," voegt het team daar aan toe.Black en zijn collega's ondersteunen deze claim met een uitgebreid klimaatmodel van het Pleistocene Europa ten tijde van de CI-ontploffing. Deze ontploffing is de meest krachtige vulkanische uitbarsting die Europa in 200.000 jaar tijd heeft meegemaakt. Simulaties van de ontploffing bevestigen dat hierdoor hierdoor de klimaathuishouding van onze planeet drastisch is veranderd. Wetenschappers schatten dat de vulkaan zo'n 150 kubieke magma en 200 miljoen ton aan zwaveldioxide heeft uitgespuugd.
Het team van Black heeft de globale effecten van de explosie gesimuleerd in een 3D-klimaatmodel speciaal ontworpen voor aerosols. De onderzoekers kwamen er hierdoor achter dat de klimaatverstoringen in Oost-Europa en Azië veel erger zouden moeten zijn dan in West-Europa. Dat is opmerkelijk, want de meeste bevolkingsgroepen Neanderthalers en mensen zouden juist daar hebben geleefd. De winter die de vulkaanuitbarsting teweeg heeft gebracht zou ontzettend zwaar zijn geweest voor beide hominide soorten, maar nog niet krachtig genoeg om ze echt allemaal uit te roeien.Paleontologische problemen worden vaak opgelost door een proces van eliminaties en niet door de ontdekking van een soort 'moordwapen.' Maar welke theorie blijft er dan nog overeind staan? Menselijke ingreep is een theorie die al lang aan kop loopt, net zoals de notie van een Neanderthaler-specifieke pandemie, of een bijzonder agressieve hongersnood.Er zijn duidelijk nog veel onzekerheden over het uitsterven van de Neanderthalers. Deze ontdekking draagt in ieder geval bij aan meer begrip van de kwestie. We zullen dan ook langzaam maar zeker meer gaan leren over de laatste dagen dat we zij aan zij hebben geleefd met deze hominide soorten.
Advertentie