Het leven op aarde lijkt ouder dan ‘s werelds oudste gesteente

Wetenschappers hebben bepaald dat de Aarde ongeveer 4,5 miljard jaar oud is. De oudste gesteentes die ooit gevonden zijn grofweg 4 miljard jaar oud, en nu zegt een team aan de UCLA bewijs te hebben gevonden dat de eerste vormen van leven ouder zijn dan die gesteentes.

Het onderzoeksteam werd geleid door Elizabeth Bell, en zegt 'potentieel biogene koolstof' te hebben gevonden in een 4,1 miljard jaar oud stuk grafiet, dat op zijn beurt weer was ingebed in een stuk zirkoon (een kristalsoort die vaker voorkomt in de alleroudste gesteentes op Aarde).

De ontdekking verschuift het bewijs voor de vroegste levensvormen op aarde zo'n 300 miljoen jaar naar voren, schrijft Bell in het onderzoek, dat afgelopen maandag op Proceedings of the National Academy of Sciences werd gepubliceerd.

De koolstof werd gevonden in de Jack Hills in West-Australië en heeft een isotopische ratio die geassocieerd kan worden met organisch materiaal. Bell vertelde aan Science dat als het stuk gesteente minder oud was, er absoluut geen discussie zou kunnen zijn geweest dat hier sprake is van bacterieel leven: "Als je nu, in onze tijd, naar een stuk koolstof met dergelijke waardes zou kijken, is het sowieso biogeen," zei ze. "Natuurlijk is dat in dit specifieke geval moeilijker te bepalen, omdat het gesteente zo oud is."

Volgens Bell's onderzoek heeft dat specifieke stuk gesteente een biologische oorsprong, en is het stuk daarnaast niet vervuild door bovenliggende lagen waar uiteraard wel vaker biogeen leven in zit. "Het stukje steen is volledig ingepakt in krasvrij, en onaangetast zirkoon, en dat geeft bewijs dat het niet door bovenliggende, meer recente aardlagen, besmet is met sporen van vroeger bacterieel leven," schrijft ze.

Toch moet ze toegeven dat haar ontdekking niet genoeg is om ons meer te leren over het eerste geologische tijdperk van de Aarde, het Hadeïcum, of over hoe leven destijds ontstaan is. Meerdere vondsten van zulk oud gesteente, met bacterieel leven, zouden bewijs kunnen geven van een koolstofkringloop (en daarmee bewijs voor een ecosysteem), en dat zou een grote ontdekking zijn.

"Het is moeilijk om wat voor conclusie dan ook te baseren op één enkel stuk zirkoon," schrijft ze. "Daarom zou het ideaal zijn om deze ontdekking zo snel mogelijk kracht bij te zetten met behulp van vergelijkbare vondsten. Die zouden samen enorm veel nieuwe wetenschappelijke inzichten kunnen geven. Toch zal het erg veel en zeer langdurig werk vereisen om een Hadeïsche koolstofkringloop aan te tonen (en daarmee inzichten over de oorsprong van het leven te verkrijgen), gezien het feit dat de kans op koolstofdragende zirkonen uit het Hadeïcum gewoon heel klein is. "