FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Er is net een mysterieus object gespot op Saturnus' maan Titan

Eén van de manen van Saturnus heeft een onverwacht mysterie onthuld aan astronomen.
Afbeelding: mozaiek van Titan's noordelijke meren/NASA/JPL-Caltech/ASI/USGS

De maan van Saturnus, Titan, is eigenlijk een soort bizarre versie van de aarde, een buitenaardse plaats waar meren zijn, rivieren, regen en wind. Deze combinatie van eigenschappen betekent dat deze wannabetweeling, gastheer is voor een verscheidenheid van landvormen die wij vertrouwd kunnen vinden, inclusief bergen en duinen die langs de vaste oppervlakten van deze relatief gladde bol liggen.

Titan heeft de enige tot nu toe waargenomen dikke atmosfeer op een natuurlijke satelliet, en ook de enige stabiele oppervlaktedelen van vloeistoffen (meren) waargenomen op een andere planeet dan de aarde. Het maakt niet uit dat de rivieren en meren van Titan eigenlijk vol zitten met vloeibaar methaan en ethaan, en dat de oppervlakte temperatuur rond de -179.2 °C schommelt. Deze maan is de plek om te fantaseren over een aarde-achtige wereld.

Advertentie

Het helpt ook dat Titan het spelletje aardig mee speelt. Relatief kort geleden verscheen er ineens een geologisch object, ‘Magic Island’, op afbeeldingen van het tweede grootste meer van de maan Ligeia Mare. Deze beelden kwamen van Cassini, een ruimtevaartuig van NASA. De vlek, die op de afbeeldingen verschijnt als een extra vlek aan de onderste rand van het meer, wordt technisch aangeduid als een ‘voorbijgaand object’ en komt met een klein aantal volkomen redelijke verklaringen: seizoensgebonden klimaatveranderingen zorgen voor extreme golven, bellen van onderzeese gaslekkages, het ontdooien van onderzees vast materiaal en/of de aanwezigheid van zwevende stoffen zoals slib of modder net zoals gevonden wordt in rivierdelta op aarde.

Maar al die verklaringen lijken echter dingen die we eerder hadden kunnen waarnemen. De Magic Island beelden dateren van afgelopen zomer (2013), terwijl het ruimtevaartuig als sinds 2004 af en toe langs de maan vliegt. Een paar dagen geleden, 18 juni, heeft Cassini meer dan 100 data-verzameling kaarten gelogd, maar deze zijn niet allemaal gericht op dat bepaalde stukje meer natuurlijk. Onderzoekers weten genoeg over Titan om tenminste te kunnen zeggen dat hun Magic Island abnormaal is.

Voor:

Na:

De methode waarmee het ontdekt is, is op zichzelf al het vermelden waard. Het team van de Cassini merkte het eiland (‘eiland’) op door het zeer oude ‘flipping’ proces. Dit is simpelweg het snel wisselen van twee foto’s van één locatie, waardoor de verschillen duidelijker worden voor het blote oog. Dit is hoe astronomen door de geschiedenis heen objecten hebben gevonden als asteroïden, kometen en andere stellaire lichamen. “Met het wisselen is het menselijk oog vrij goed in het detecteren van verandering,” aldus Jason Hofgartner, de hoofdauteur van een paper dat de vondst beschrijft, in een verklaring.

Maar er is dus een dynamisch proces dat we nog niet hebben ontdekt aan de gang op de maan, waardoor het eiland is ontstaan. Dat zou geen verassing moeten zijn: zelfs met een speciaal ruimteobservatorium is de atmosfeer van Titan zo ondoorzichtig als een bakstenen muur. Dieper onderzoek vereist het gebruik van radiogolven, want de onderzoekers hebben nou niet bepaald een Google Maps-pagina van Titan tot hun beschikking. “Waarschijnlijk hebben verschillende processen zoals wind, regen en de getijden een effect op de methaan- en ethaanmeren op Titan,” zei Hofgartner. “We willen de overeenkomsten en verschillen van geologische processen zien die ook hier op aarde gebeuren.”