Ik kreeg een spoedcursus saoto maken van de vrouw die er zelfs een liedje over schreef

Met weemoed denk ik wel eens terug aan de brakke zondagen bij mijn lieve moeder thuis. Terwijl ik nog in mijn bed lag te rotten als een scheepswrak op de bodem van de oceaan, stond mama alweer in de keuken. In de wetenschap dat zoonlief soms domme dingen doet, zorgde ze iedere zondagmiddag voor een liefdevol maaltje waar ik weer helemaal van opknapte. Meestal was het enige wat ik naar binnen kreeg rijstepap. Heerlijk zoete, fluweelzachte rijstepap. Na zo'n bordje voelde ik me als herboren, zodat ik de rest van de zondag genoeg kracht had om zachtjes huilend in bed te liggen en al mijn zonden van de nacht daarvoor te overdenken.

Iedereen heeft wel een gerecht in zijn leven dat de oogjes laat twinkelen en de tandjes doet wateren. Voor Nicole Bus is dat gerecht saotosoep. Met een Grote Prijs-titel en een kwartfinale-plek bij The Voice reeds op zak zette de 27-jarige zangeres afgelopen jaar haar handtekening onder een contract bij TopNotch, waarop zij in maart haar debuutalbum 'Magnolia' uitbrengt. De eerste single is inmiddels twee weken uit en heeft als titel (je raadt het al): 'Saoto Soep'. Voor MUNCHIES dus hoog tijd om eens bij Nicole langs te gaan om het met haar te hebben over haar liefde voor saoto.

We worden in het appartement in Amsterdam-Zuid met open armen ontvangen door familie en vrienden. Nicole heet ons welkom en is ondertussen al druk bezig met de bouillon. Zakjes van de toko met gedroogde blaadjes, kruidnagels en andere ingrediënten die ik van m'n leven nog niet gezien heb staan uitgestald op het aanrecht. Als de bouillon eenmaal staat te pruttelen, nemen we plaats aan de keukentafel om het over het gerecht te hebben dat de Surinaamse en Indische keuken verenigd.

MUNCHIES: Laten we meteen met de deur in huis vallen: Waarom heb je een heel nummer aan saotosoep gewijd? Nicole: "Omdat het m'n lievelingssoep is natuurlijk! Ik kreeg de productie binnen, luisterde ernaar en dacht: dit is een nummer dat over eten moet gaan, en wel mijn lievelingseten. Het begon een beetje speels, maar uiteindelijk is er een hele track uitgerold. Muziek en eten gaan goed samen hoor. M'n volgende track heet 'Witte Wijn'. Zo zie je maar dat eten en drinken een belangrijk ding is voor mij."

Vertel eens iets meer over het gerecht. "Het gerecht komt van oorsprong uit Indonesië. Er zijn vanaf eind negentiende eeuw ontzettend veel Javaanse slaven naar Suriname gebracht, die allemaal natuurlijk hun eigen gebruiken en gewoontes meenamen, en daar zat saoto waarschijnlijk ook bij. De manier waarop ik saoto uitspreek in het nummer is ook een kleine knipoog naar de Indonesische gemeenschap, omdat het natuurlijk hun gerecht is. Ik kom zelf van Curaçao, en daar wordt het niet gegeten."

Waar is die liefde voor saoto bij jou begonnen? "Ik heb het leren maken door een oudere Surinaamse kennis. Zij heeft mij geleerd wat de ingrediënten zijn die ervoor gebruikt worden en hoe je het klaarmaakt. Toen ik eenmaal naar Amsterdam verhuisde, zo'n acht jaar geleden, is de liefde voor het gerecht gaan groeien - je kunt het hier in bijna ieder eethuisje krijgen. In 2012 heb ik een tour door Indonesië gedaan, en daar werd ik definitief verliefd op saotosoep. Bijna iedere dag werd ik daar wakker met een kom soep."

Hoe maak je volgens jou echt goede saotosoep? "Voor mij is dat met salamblad, taugé, laos, long tai, knoflook, ui, citroengras, en kippenbouillon. Dat is de basis voor een goede soep. Dat laat je een tijdje pruttelen. Dat kan in drie kwartier, maar langer is natuurlijk beter, zodat de smaken elkaar goed opnemen. Ik ben een beetje op zoek gegaan naar mijn eigen smaak. En dat is met extra knoflook, haha. Ook bak ik de geplukte kip in een pannetje met olie en wat peper en zout, zodat het een krokant laagje heeft. Mijn persoonlijke twist. Voordat je het dan serveert doe je taugé, peterselie, chips-mix van de toko, ei en geplukte kip in een kommetje. Héél veel taugé. Als extra smaakmaker een klein beetje fijngesneden Madame-jeanette met ketjap en een teentje knoflook. Zo ziet een goede saoto soep eruit. Wanneer je dan de bouillon over het geheel giet, dan hoor je de chips knisperen. Heerlijk."

In je nummer zeg je "Saoto eet je zo." Bestaat er een soort saoto-etiquette? "Oh nee hoor, er zijn ontzettend veel manieren om saoto te maken. Overal wordt bijvoorbeeld weer een andere bouillon gebruikt. In Jakarta is de saoto totaal anders dan die op Java. Daar is het wat vetter, en doen ze er andere kruiden doorheen, het neigt een beetje naar kerrie. De basis is in principe hetzelfde: taugé, eieren, rijst, selderij, kip. 'Saoto eet je zo' is meer een verwijzing naar de ingrediënten die essentieel zijn. Taugé altijd on fleek, en genoeg citroengras!"

Mijn moeder heeft wel eens een poging gedaan tot het maken van saotosoep. Daar gingen gewoon chips-sticks van de supermarkt in. "Je gebruikt geen chips van de supermarkt, dat mag echt niet, no way! Je moet naar een toko en daar een speciale chipsmix kopen, dat is heel belangrijk."

Aha! Dus er zijn toch bepaalde dingen die not-done zijn? "Haha, misschien een beetje. Sommigen denken ook dat ze wegkomen met alleen een kippenbouillonnetje. Daar doen ze dan een beetje taugé en ei bij. Geen citroengras, geen laos, niks. Dat proef je meteen! Ik laat nooit eten staan, maar dat soort tentjes bezoek ik nooit meer."

Wanneer smaakt een kom saotosoep het lekkerst? "Saotosoep moet je delen man! Dat hoor je gewoon samen te eten. Het liefst met familie en vrienden. Op een zondagmiddag is ook heel nice, na een drukke week, rustig op de bank zitten en saoto chappen. Saoto als ontbijt is ook fijn, een goed begin van de dag."

Jeetje, in de ochtend al. Eet je het vaak? "Het liefst elke dag natuurlijk! Nee, ik probeer het wel eens in de week te eten. Of ik maak het zelf, of ik ga langs een eethuisje. In Amsterdam ben ik na een lange zoektocht bij Makmur terecht gekomen, een Javaanse tent in Amsterdam Oost. Ik was meteen verkocht. Daar heb je de beste van de stad! Ze kennen me daar nu ook. Als ik binnenkom kan ik meteen gaan zitten. Ze weten wat ik wil hebben. "Grote saoto met rijst," gebracht aan m'n tafeltje. Ze doen iets speciaals met hun bouillon, dat is gewoon niet te vergelijken met de rest."

Wat betekent het als iemand saoto voor je maakt? "Als een man mij wil versieren, dan is het maken van saotosoep al een hele grote stap in de juiste richting. Of mijn ideale man later saoto moet kunnen maken? Het zou in ieder geval geweldig zijn, en anders leer ik 't 'm wel!"

Niet lang daarna verschijnt een grote pan met bouillon op tafel. Schaaltjes met kip, taugé en chips-mix worden in een sliert naast elkaar neergezet. Nicole gaat resoluut te werk en schept voor iedereen een flinke portie soep in. Voorzichtig vraag ik nog of er écht geen regels zijn verbonden aan het naar binnen slurpen van zo'n grote kom dampende goedheid. Slurpen, met je handen, whatever: je bent gewoon thuis man. Hier geldt geen etiquette."

De citroengras, laos en kippenbouillon hebben zich vermengd tot een explosie van smaak. Ongegeneerd slurp ik het kommetje tot het laatste druppeltje kippenbouillon leeg. Om me heen verstomdt het geroezemoes. Ineens is het stil. Het beste compliment dat je kan krijgen voor een maaltijd. So so lobi voor saoto, mi mang.